Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KONCEPCJE
wyrażawięcdziałającesiłyspołeczneistrukturęichwewnętrznej
dynamiki”[Castells1982:235].
A.Wolaniukwymieniaelementycentrummiasta,stanowiące
wyróżnikiumożliwiającejegoidentyfikację:
morfologięukładprzestrzenny;
fizjonomiębudowleipomniki;
strukturęfunkcjonalnązdominacjąhandluiusług;
cechyekonomicznenajwyższecenygruntuiwynajmulokali;
cechyspołecznemiejscaspotkańiforummiejskie[Wolaniuk
2008:310–311].
Centrummiastastanowiobszarzainteresowańarchitektury
iurbanistyki,geografii,socjologiiorazekonomii.Pojęciecentrumjest
wzwiązkuztymdefiniowanepodróżnymkątemprzestrzennym,
funkcjonalnym,społecznymiekonomicznymorazwróżnychpłaszczy-
znachmaterialnejisymbolicznej.Najczęściejpodkreślanymicechami
centrumogólnomiejskiegosą:szczególnarolaworganizmiemiejskim,
unikatowość,atrakcyjność,wartościreprezentacyjneiemocjonalne.
Ch.Norberg-Schulzinterpretujecentrumpodkątemarchitektonicz-
nym,nawiązującdokoncepcjiK.Lyncha,rozumiejącegojejakomiej-
sce,węzełstrategicznyośrodek,doktóregomożnawejść,skupisko
opewnychcharakterystycznychcechach[Norberg-Schulz1999:39].
Podwzględemurbanistycznymcentrummiastajestnietylkoośrod-
kiemusługowym,lecztakżewyróżniającąsiękompozycyjnieiczęsto
wybitnąpodwzględemarchitektonicznymstrukturąprzestrzenną,
będącąświadectwemdorobkukulturowegowielupokoleńspołeczno-
ścimiasta.Znajdująsiętuprzeważnienajcenniejszebudowleizespoły
urbanistycznewmieście.nCentrumstanowioindywidualnymwyra-
ziemiasta,tworzyobrazjegomożliwościgospodarczych,technicznych
ikulturalnych”[Nowakowski1976:22].Centrumzazwyczajwyodręb-
niasięwplaniemiastaswoistągęstościązabudowy,siatkiuliciplaców
orazwielkościąblokówzabudowy,awwymiarzepionowymwiększą
wysokościąbudynków.Częstopodkreślanącechącentrumjestinten-
sywnośćjegozabudowy,wyróżniającasięnatlestrukturyprzestrzen-
nejmiasta.
Centrummiastawidzianeprzezpryzmatjegofunkcjibyłodotych-
czasczęstouznawanezacentralnyośrodekusługowy,odgrywającynaj-
ważniejsząrolęwmieściezewzględunaliczbęiróżnorodnośćzlokalizo-
wanychturodzajówusługifunkcjiorazichzasięgprzestrzenny,atakże
materialneiniematerialnesiecipowiązańlokalnychiponadlokalnych
[Jaroszewska-Brudnicka1997:105].B.Maliszowawswoichrozważa-
niachnatematśródmieściaicentrum[1974]podkreślałaconajmniej
36