Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
Jakośćżyciaprzedsiębiorców.Międzydobrobytemadobrostanem
1.3.2.Przedsiębiorczośćzwyboruizkonieczności
-motywacjawinicjowaniudziałalnościgospodarczej
Dlaczegoludziedecydująsięnaryzykownąipełnąwyzwańaktywnośćwbiz-
nesie?Motywyzakładaniaiprowadzeniafrmymożnapodzielićnadwatypy:
pozytywne(przedsiębiorczośćzorientowananawykorzystywanieszans)orazne-
gatywne(przedsiębiorczośćwymuszona).WśródpowodówpozytywnychM.Sza-
rucki,B.EricssoniP.Larsson(2007)wyróżniają:nowystart,otwarciemożliwości,
ciekawość,dostrzeżenieinteresującychmożliwościipodjęciepróbyichwykorzy-
stania,potrzebępoprawieniawłasnegolosu,potrzebęsprawdzeniasięwbiznesie,
nieoczekiwanydopływkapitałuczycelowedziałaniezwiązanezrealizacjąpra-
gnień,marzeń.Powodynegatywneto:brakśrodkównautrzymanie,braksatysfak-
cjizwykonywanejdotychczaspracy,utratapracy,bezrobocie,problemywfrmie
dotychczasowegozatrudnienia,obawaprzedutratąpracy,gdyprzyszłyprzedsię-
biorcapodejrzewamożliwośćzwolnieniazdotychczasowejpracy,zmianasytuacji
rodzinnej(np.rozwódinowemałżeństwo)orazalternatywadlazmianymiejsca
zamieszkaniawzwiązkuzprzymusową„migracjązarobkową”
A.Lemańska-Majdzik(2013)dowodzi,żejednymzgłównychmotywówza-
kładaniafrmjestpotrzebauzyskaniaautonomii.Usamodzielnieniesięichęć
samodecydowaniawświetlebadańistotniejszeniżpotrzebapoprawywła-
snejsytuacjimaterialnej.Równieżwsferzefnansowejprzedsiębiorcyniedążą
domaksymalizacjidochodów,aledoosiągnięcianiezależnościfnansowej.Wśród
pozafnansowychmotywówinicjowaniadziałalnościgospodarczejprzedsiębiorcy
wskazująrównieżnastępującemotywy:potrzebęsamorealizacji,sprawdzeniasię
wnowychokolicznościach,odniesieniasukcesuzawodowego,dążeniedopod-
niesieniapoczuciawłasnejwartości,osiągnięciekomfortupsychicznego,atakże
chęćpoprawyrelacjispołecznych.S.BirleyiP.Westhead(2004)wśródmotywów
podejmowaniaprzedsiębiorczościwymienilirównież:potrzebęosiągnięć,potrze-
dominacjiiwładzy,atakżetakiemotywyspołeczne,jakchęćpomocyinnym
ipozytywnegooddziaływanianażycieinnychludzi.
JakwynikazraportuGEM2014,przedsiębiorcywPolscenajczęściejzakła-
dająfrmyzpowodubrakumożliwościznalezieniapracynajemnejorazzchęci
wykorzystaniasprzyjającychszansrynkowychikorzystnychokoliczności.Liczy
siętakżepragnienieuniezależnieniasię,rozwojuwłasnychkompetencji,atakże
swobodawwyborzeformypracyichęćpolepszeniasytuacjimaterialnej.Dość
częstomamiejscemotywacjamieszana,którajestrozumianajakodostrzeganie
okazjibiznesowejprzyrównoczesnymbrakumożliwościznalezieniapracylub
posiadaniupracynieadekwatnejdooczekiwań.Od2011rokuwśródpolskich
przedsiębiorcówdominująjednakmotywacjeskrajne,zatemalbochęćwyko-
rzystaniaszansy,albodziałalnośćgospodarczazkonieczności.Bardzoczęsto
tojednakmotywynegatywneprzedsiębiorstwazakładanezkonieczności
stanowią47,4%wszystkichnowopowstałychprzedsiębiorstw.Polskaplasuje
siępodtymwzględemnapierwszym(niechlubnym)miejscuwUniiEuropejskiej.
ŚredniaUEjestprawieopołowęniższaiwynosi24%(Tarnawaiwsp.,2014).