Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
patronemEuropyw1964rokuprzezpapieżaPawłaVI.Wduchowej
schedzieJanaPawłaIIważnemiejscezajęłaogłoszona2lutego1985ro-
kuencyklikaSlavorumapostoli,przygotowanana1100rocznicęśmierci
świętegoMetodego,arcybiskupaMoraw.Byłatokontynuacjamyślipa-
pieżaLeonaXIII,któryw1880rokuencyklikąGrandemunusustanowił
wKościelekatolickimpowszechnykultapostołówSłowian–Cyryla
iMetodego.Należytutajzauważyćpowszechnieznanąokoliczność,na
którązwróciliuwagęobajpapieże–chociażbraciazTesalonikbyli
uosobieniemwysokiejbizantyjskiejduchowości,ichdziałalnośćmisyjna
przebiegaławłonieKościołarzymskiego,któremuokazywalipełnepo-
słuszeństwo.Jednaknastępcamitychapostołówstalisię,napoczątku
południowo-wschodni,apotemwschodniSłowianie,którzystworzyli
przestrzeńkościelną,oznaczonąprzezznanegoslawistęRiccardoPichino
jakoSlaviaоrthodoxa.Zostałaonaoddzielonaodresztysłowiańskich
obszarów(zachodniegoipołudniowo-zachodniego),gdziezakorzeniłsię
obrządekłaciński.WspomnianyuczonynazwałjeSlaviaromana,biorąc
poduwagęichnierozerwalnyzwiązekzKościołemrzymskim1.
Kwestiaodrodzeniajednościchrześcijanobrządkuwschodniego
zKościołempowszechnymznalazłaodbiciewencykliceJanaPawłaIIUt
unumsint,wktórejszczególnauwagapoświęconazostaławschodnim
SłowianomiwjegoliścieapostolskimOrientalelumen,ogłoszonym
w1995roku.Wzwiązkuztematemnaszegospotkaniatrzebateżko-
nieczniewymienićwtymkontekścieinnylistapostolskiOjcaŚwiętego
–Euntesinmundum,poświęcony1000-leciuchrztuRusiKijowskiej
iogłoszony25stycznia1988roku.
Wswoimwystąpieniuchciałbymskupićsięnarozpatrzeniukluczo-
wychtwierdzeńtegohistorycznegodokumentu.Jednakprzedtemuwa-
żamzaswójobowiązek,jakohistorykKościoła,uczynićjednąuwagę
ocharakterzefaktograficznym.ChociażPatriarchatMoskiewskiutrzy-
mywałwtedyoficjalnestosunkitakzsamąStolicąApostolską,jak
izwielomainnymistrukturamiKościołakatolickiegowróżnychkrajach,
aOjciecŚwiętywysłałwlecie1988rokudoMoskwynaobchodytej
rocznicyreprezentatywnądelegację2,składającąsięzlicznychkardyna-
łów,jegolistnietylkoniebyłopublikowanywZSRR–anicerkiewna,
1Zob.SlaviaоrthodoxauSlaviaromana,tłum.zj.włos.,[w:]Р.Пиккио,Slavia
оrthodoxa:литератураиязык,Москва2003,s.3–82.
2DelegacjitejprzewodniczyłwatykańskisekretarzstanukardynałAgostinoCasaroli,
awjejskład,razemzinnymiszanownymikardynałami,wchodziłprymasPolskiJózef
Glemp.
