Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
13
aniświeckaprasaniezwróciłynańuwagi.Najwidoczniejprzemilczenie
toniebyłoprzypadkowe.Obecnie,poupływieprawiedwudziestulat,
możnajeinterpretowaćjakoswoistyzwiastunkonfrontacjizestronyPa-
triarchatuMoskiewskiego,doktórejwkrótcedoszłowzwiązkuzprzy-
wróceniemwpaństwiewolnościreligijnej,cozaowocowałowyjściem
zpodziemiaUkraińskiejCerkwiGreckokatolickiej.
Zpozycjiseparatyzmu,charakterystycznegodlaśrodowiskagrecko-
-prawosławnegojeszczeodczasówWielkiejSchizmywschodniej,
aszczególniemocnozakorzenionegowPatriarchacieMoskiewskim3,
którywszelkimisposobamistarałsięzająćpozycjęliderawtymśrodowi-
sku,niedoprzyjęciawydająsięsłowaOjcaŚwiętego,pouczającegoad-
resatówlistuEuntesinmundumsłowamizNowegoTestamentu,które
wartopowtórzyćwświetleobecnejantyrzymskiejpolemikiniektórych
rosyjskichdziałaczycerkiewnych4:
(...)jednośćiróżnorodność,tradycjaoraznoweczasy,stareziemiechrześcijań-
skieinoweludyprzychodzącedowiary.Kościółpotrafiłbyćjedenizarazem
zróżnicowany.Przyjmującjednośćzanaczelnązasadę(por.J17,21n.),byłon
faktyczniepluralistyczny,odmiennywposzczególnychczęściachświata.Odnosi
siętozwłaszczadoKościołaZachodniegoiWschodniego,zanimrozpoczęłosię
wzajemnestopnioweoddalanie.OtymokresiemówiSobórWatykańskiII:„Ko-
ściołyWschoduiZachoduprzezszeregwiekówkroczyłyswąwłasnądrogą,złą-
czonejednakwspólnotąwiaryiżyciasakramentalnego,ajeśliwyłaniałysięnie-
porozumieniamiędzynimicodowiaryczykarnościkościelnej(disciplina),miar-
kowałajeStolicaRzymskazaobopólnązgodą”5.
Oczywiste,żesystemkościołalokalny,zjednymbiskupemwmieście
lubjednymsynodemwpaństwie,któregotakbroniąwspółcześnidziała-
czePatriarchatuMoskiewskiego,uczestniczącywrozmowachekume-
nicznych,wedługTradycjiApostolskiejmaeklezjologicznysenstylko
3Należyrozróżniaćdwaterminy,którebrzmiąpodobnie,aleodsyłajądoróżnychpo-
jęć:PatriarchatMoskiewski,zwanyinaczejRosyjskąCerkwiąPrawosławną,którejprzed-
stawicielemjestpatriarchamoskiewski,ipatriarchięmoskiewską–zespółorganów,zarzą-
dzającychPatriarchatemMoskiewskim,ijegoinstytucji,awwęższymsensie–kancelarię
patriarchymoskiewskiego.
4PrzykłademtakiejpolemikiprzeciwpowszechnemuprymatowiEpiskopatuRzym-
skiego,niemożliwejdoprzyjęciazpunktuwidzeniatradycyjnejeklezjologii,możebyć
wykład,wygłoszonyprzezbiskupaMoskiewskiegoPatriarchatuwAustriiinaWęgrzech
IłarionaAłfiejewanamiędzynarodowymsympozjum„Территориальныеиперсональ-
ныепринципывцерковномустройстве”(Budapeszt,UniwersytetKatolicki,7lutego
2005).Zob.także:I.Ałfiejew,Принцип„каноническойтерритории”вправославной
традиции,„Церковьивремя”2005,nr2(31),s.43–61.
5SobórWatykańskiII,Dekretoekumenizmie„Unitatisredintegratio”,§14.
