Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Chrześcijaństwowniosłodualistycznąkoncepcjęrelacjimiędzyreligią
ipolityką,apodstawątegoparadygmatujestrozróżnienietego,co„boskie”,
odtego,co„cesarskie”.Wpracywyodrębniamdwapodstawowemodele,tj.
państwowyznaniowe,wktórymreligiaipolitykasązesobąinstytucjonal-
niepowiązane,orazpaństwoświeckie,wramachktóregoinstytucjepań-
stwowesąoddzieloneodreligii–związkówwyznaniowych.
Państwowyznanioweoficjalnieuznajejednąreligięzapaństwową
wdwóchwersjach:a)tradycyjnej–poprzezafirmacjęokreślonejdoktryny
religijnejjakojedynejprawdziwej,formalneuznanienadrodzeprawnejjed-
nejreligii(Kościoła)jakooficjalnejbądźKościołapaństwowego,subwencjo-
nowanieokreślonegowyznania(Kościoła)zfunduszypublicznychczyteż
formalnyzakazwyznawaniainnejreligiipozaoficjalnąbądźjedynietolero-
wanąprzezpaństwo;b)otwartej,gdziepaństworezygnujezafirmacjijed-
nejreligiijakojedynieprawdziwejzacenęuznaniajejzareligięnarodową
(Kościółpaństwowy)zracjihistorycznychczysocjologicznych.
Wopozycjidorelacjipowiązaniareligiiipolitykiznajdujesięmodelroz-
działu(separacji)tychdwóchsfer,którycharakteryzujesięformalno-insty-
tucjonalnymrozdzieleniemsferyfunkcjonowaniapaństwaisferyfunkcjo-
nowaniazwiązkówwyznaniowych.Tegotypurelacjawystępujewpaństwie
świeckim,wktórymżadnareligianiejestuznawanazaoficjalnąpaństwa,
zaśnazasadzierównościprzyjmujesięstatusprawnywszystkichreligii–
wspólnotreligijnych.
Wmodeluseparacjiwrogiej(francuskimodelpaństwaświeckiego)nietyl-
korozdzielasięreligięodpolityki,alepróbujesięcałkowicieusunąćreligię
zżyciapaństwowegoipublicznego.
NajczęściejpraktykowanywUEjestmodelseparacjiskoordynowanej
występującywdwóchodmianach:1)wniektórychpaństwachmożnamówić
osytuacjikościołapopieranego,gdziemamyjedenhistorycznieugruntowany
kościół,któryprzynajmniejsymboliczniejestpreferowanyprzezpaństwo;
2)występujewuznanychspołecznościachwyznaniowych,państwatenie
podkreślająsymbolicznychczyhistorycznychzwiązkówzjednymkościołem
czywspólnotąwyznaniową,gdyżwystępująwnichnaogółwięcejniżje-
denhistoryczniezasłużonywbudowaniunarodowejtożsamościkościółczy
wspólnotareligijna.Wmodeluseparacjiskoordynowanejrozdziałniejest
radykalny,tzn.dopuszczasiędziałaniereligiiskierowanenazagadnienia
porządkuświeckiego.Winnychreligiachrozdziałtenniejesttakklarowny,
stądwynikająproblemynp.wpaństwachislamskich.
OgólneramyfunkcjonowaniaislamuwUEwyznaczapanującywda-
nymkrajutypstosunkówpomiędzypaństwemiKościołem,odktórego
28
