Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
samymrokucoJaneAusten,JohnConstablerok
później.
Styl,jakisięwtedyzrodził,nazywanyjeststylem
georgiańskim,gdyżobejmujewprzybliżeniuokres
sprawowaniawładzyczterechJerzych(George’ów)
zdynastiihanowerskiej,którapanowałapośmierci
królowejAnny,ostatniejzroduStuartów.Wtym
okresiemieścisięczasregencji,po1811roku,kiedy
toprzyszłyJerzyIVprzejąłjakoksiążęregentwładzę
zpowoduchorobyumysłowejswegoojca.
Stylgeorgiańskiwbudownictwie,zarówno
miejskim,jakiprowincjonalnym,bogatymczy
skromnym,polegałnazachowaniuodpowiednich
proporcjiitęregułęmożnawzasadzieodnieść
dowszystkichrodzajówsztukuprawianychwtym
okresiewAnglii,łączniezesztukąpisarstwa.
Stabilizacjapolitycznasprzyjałarozprzestrzenianiu
sięnowejmody–arystokracjaiziemiaństwo,
nieznającejeszczepojęciaambitnegoibezwzględnego
dorobkiewicza,jakipojawisięniebawem,nadawały
intelektualnyikulturalnytonwmieścieinaprowincji.
Nastrójniezagrożonegopolitycznegotrwania
znajdowałwyrazwówczesnympiśmiennictwie:doktor
Johnson3pisał
Słownikjęzyka
angielskiego
,aFieldingiSmollett–powieści
awanturniczeiprzygodowe,wktórychdaremnie
byszukaćiskrybuntuprzeciwkorzeczywistości.Teorie
filozoficzneShaftesbury’ego4wspanialekomponowały
sięzkulturąobyczaju–etykaprzenikałasięzestetyką,
„zmysłmoralny”,wedlefilozofa,winienprowadzić
człowiekakupięknuidobru,aregułymoralne
–utożsamiaćsięzregułamidobregowychowania
ihumanistycznejogłady.
Strażprzedniąnowegostylustanowiłaarchitektura
inicwtymdziwnego,wziąwszypoduwagęmodę
naantykiapetytnaklasycyzm,zrodzonewXVIIIwieku
podwpływemwojażydoGrecjiiWłoch.„Proporcjajest
pierwszązasadą,awłaściweusytuowanie
poszczególnychczęściskładasięnasymetrię
