Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZkoleibraciaJózefiStefanbyliuznanizabohaterówprzezmieszkańców
Piwonic.Pewnejlistopadowejnocy1918r.wyruszyłaspodszkołypodich
dowództwemtzw.wyprawana„Niemca”.Uzbrojeniwwidły,siekieryikosy
napadlinaposterunekwojskowywWiniarach,składającysięzoficera
iczterdziestużołnierzy.Beztruduodnieślizwycięstwo.Wparędnipóźniej
okazałosię,żeiKaliszjestwolny.Półwsiuczestniczyłowuroczystościod-
niesieniazdobytejbronizwiniarskiegomagazynudoKalisza.StefanDybow-
skiniósłnaprzedziebiało-czerwonąchorągiew.Pochódruszyłześpiewem,
któregochłopinauczylisięwszkole:flWszystko,conaszePolsceoddamy...”.
NiedoczekałtejchwiliTeodorDybowski,taktroskliwieprzygotowujący
wieśnaprzyjęciePolski,alewpierwszychszeregachpochoduszlijegosy-
nowie,gromadauczniówiwychowanków27.
TeodorDybowskizmarłjesienią1918r.,uprogupolskiejniepodległości.
Ostatniazima,którąDybowscypośmierciojcaspędziliwPiwonicach,była
bardzociężka.Tenokresżyciaprzedstawiapisarzwswoichwspomnieniach
jakowyjątkowotrudny.Wdomuniepaliłosięwpiecuzpowodubrakuopa-
łu.Mrózbyłtaksilny,żemającywówczasdziesięćlatJanusz,doznałwielu
urazów,któreodczuwałdokońcażycia.Ręceinogiopuchłyzzimna,mróz
powykręcałstawyipozostałmupotejzimielekkiniedowładlewejręki.
Dybowscyzawszetroszczylisięoswojedzieciinanicnieżałowali,jeśli
któreśznichzachorowało.Januszdokładniepamiętał,kiedywczasiecho-
robybrataStefanaojciecwzywałparokrotniedoniegolekarzazKalisza
prywatnie,nieufającopiniilekarzapowiatowego.Panowałapowszechna
biedaizpobliskiegoKaliszaszło„nażebry”wieluludzi.Dzieńwdzieńprzy-
chodziłodonichpokilkużebraków.MatkaJanuszadzieliłasięostatnim
kęsem,odbierającgotymsamymodustwłasnejrodzinie28.
Zewspomnieńautorawynika,żepomocwujostwazeStobnabyłapra-
wieżadna.Mimoiżżyłoimsięnienajgorzej,nieczulisięwobowiązkuwes-
przećbiedniejszych.Taobojętnośćutkwiłanadługielatawpamięciprzy-
szłegopisarza,coteżdośćczęstopodkreślawpamiętnikach.ZofiaDybow-
skasłyszałanierazodwuja:flmnieniczniebaniespadnie”29.TakwięcTeo-
dorDybowski,szukającwielokrotniekorcakartoflilubworkamąki,rzadko
otrzymywałpomocodrodzinyzeStobna.Jakczytamywzapiskachautora,
27Zob.J.T.Dybowski,Życiebezliberii,flZiemiaKaliska”1963,nr14,s.14.
28Zob.J.T.Dybowski,Życiebezliberii,„ZiemiaKaliska”1963,nr12,s.10.
29J.T.Dybowski,Życiebezliberii,flZiemiaKaliska”1963,nr14,s.14.
20
