Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Formyregionalizmu
41
stycznejjestzatemustanowieniestrukturregionalnych,rozwiązywanieproblemów
wynikającychzesprzeciwuzarównopotencjalnychuczestników,jakitychpozostają-
cychpozaprojektemwzględempowołanianowychstrukturregionalnych,kontrpropo-
zycjizestronyinnychpaństwodnośniedokształtuprzyszłychinstytucji.Dylematem
politykiregionalistycznejpozostajekwestiaustosunkowaniasiędoniekorzystnychdla
danegopaństwakoncepcjistrukturregionalnych,potencjalniewykluczającychjena-
wetzcałegoprocesu.Samowykluczeniepaństwazestrukturregionalnychniemusi
przytymoznaczaćpoluzowaniarelacjimiędzypaństwowychczyizolacjitegopierw-
szego,conajwyżejprzeorientowaniewzajemnychrelacji,wszczególnościbilateral-
nych.Ambiwalentneskądinądpodejściedokoncepcjiwykluczeniaprzejawiałswoje-
goczasurządjapońskidziałającynarzeczwykluczeniaStanówZjednoczonychze
strukturregionalnychwcelutworzeniaswegorodzajuautarkicznegosystemuregio-
nalnegopodpostaciązamkniętejstruktury,jednakżezdbałościąopodtrzymaniesil-
nychzwiązkówbilateralnych.
Wartonadmienićkwestięugrupowaniainazewnictwatudzieżetykietyprzypisy-
wanejgrupiepodmiotów.Zważywszynato,żewtokurozważańprzywoływane
regionalneugrupowaniaskupiającepaństwa,wpierwszejkolejnościnależysiękon-
centrowaćnaintencjachioczekiwaniachwzględemugrupowaniaartykułowanych
przezsamychuczestników,niezaśnainterpretacjachtychczyinnychnazwiokreśleń,
mogącychchociażbywskazywaćnazamysływzględemzasięguterytorialnegolub
funkcjonalnegodanejstruktury.Naprzykładokreśleniawrodzajuforumregionalne
czyteżorganizacjawspółpracygospodarczejniewykluczająpodejmowaniatrudnych
dziedzinpolitykibezpieczeństwaczyśrodowiska,podczasgdyterminAzjaWschod-
nianiewykluczazaangażowaniaStanówZjednoczonychczyAustralii.
1.3.
Formyregionalizmu
Kryteriuminteresówleżącychupodstawwspółpracyregionalnejdeterminujeobszary
zaangażowaniaiprofiltworzonychstrukturregionalnych,zawieranychporozumień
czyteżzachodzącychwskaliregionuprocesów,atozkoleiprzyczyniasiędowy-
kształceniaróżnychformregionalizmu.HaliżakiKuźniarzadwienajczęściejwystę-
pująceuznająregionalizmekonomicznyorazregionalizmbezpieczeństwa.Pierwszą
znichdefiniująjakointegracjęekonomicznągospodarekulokowanychwdanymre-
gioniegeograficznym,którekooperujązesobąnapreferencyjnychwarunkachwróż-
nychformach,drugąnatomiastjakoswoistąodpowiedźnaanarchięwspółczesnego
systemumiędzynarodowegoidylematbezpieczeństwazwiązanyzpotrzebąeliminacji
niepewnościcodozachowańinnychpaństw,stanowiącejpotencjalnezagrożeniedla
bezpieczeństwa56.Dent,definiującregionalizmekonomiczny,wskazywałnasiłyryn-
koweorazinicjatywypolitycznejakoźródłarosnącychwspółzależnościhandlowych,
produkcyjnych,technologicznych,inwestycyjnychczyfinansowychgospodarekre-
56E.Haliżak,R.Kuźniar,Stosunkimiędzynarodowe.Geneza,struktura,dynamika,op.cit.,s.287,300.