Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
zastosowaćtradycyjnemetodykrytykiianalizymateriałuźródłowego.
WiększośćźródełpisanychnatematAfryki,czytoarabsko-berberyjskich,
czyteżeuropejskich,macharakterzewnętrzny,opisująafrykańskieludy,
państwaikulturyzzewnątrz.Oczywiścieistniejątakżerodzimeźródła
pisane–czytonaobszarzeRoguAfryki,czyteżnawybrzeżuSuahili,czy
wreszciewniektórychrejonachAfrykiZachodniej.Niezmieniatojednak
faktu,żesątowyspywmorzutradycjiustnej.Zpowoduszczupłościkla-
sycznych,pisanych,źródełhistorycznych,tedziejemusząbyćodkrywane
innymidrogami:zapomocąmetodarcheologicznych,antropologicznych,
lingwistycznychczyetnograficznych–bywymienićtylkoniektóre.Historyk
Afryki,chcącniechcąc,musiwięcbyćinterdyscyplinarny,poprostunie
mawyboru.Takajestspecyfikamaterii,którąsięzajmuje.Tymwiększa
zasługabadaczy,którzypodejmująstudianaddziejamiAfryki.
Jednocześniemusząmusząsięonimierzyćzproblemamiróżnorodności
wczasieiprzestrzeni,gdyżniemajednejhistoriiAfryki,takjakniema
jednejhistoriiEuropy,AzjiczyobuAmeryk.Afrykajestwielościądoświad-
czeńilosów.Todziejetradycyjnychludów,kulturipaństw,którepowsta-
wałyiupadałyodnajdawniejszychczasów,aletotakżehistoriaciągłości
tradycjiistylużycia.ToprzeszłośćiteraźniejszośćróżnychregionówAfryki,
gdzielokalneuwarunkowaniageograficzneiprzyrodniczeukształtowałyróżne
społeczeństwa.Todziejewzajemnegooddziaływaniazeświatemzewnętrz-
nym–jużodstarożytności,wwymiarzenietylkopolitycznym,alerównież,
amożeprzedewszystkim,społecznymikulturowym.Interakcjeteobejmo-
wałykontaktyzcywilizacjąbasenuMorzaŚródziemnego,światemislamu–
arabskiminietylko,kupcamiprzemierzającymiOceanIndyjskiczyludami
pochodzącymizewspółczesnejIndonezji.Towreszciehistoriaeuropejskiej
eksploracjiipodbojukolonialnego,któremiałybardzoróżnycharakter
iwymiar–odpierwszychwyprawportugalskichwXVw.poprzezaktywność
europejskąwwiekachXVIIiXVIII(łączniezhandlemniewolnikami)aż
porozdrapywanieAfrykiwdrugiejpołowieXIXw.ikolonialnepanowanie
wwiekuXX.Totakżehistoriapostkolonialna,sięgającawspółczesności.
Tenczynnikczasujestistotny,gdyżwtymokresiezmieniałysię(także
naskutekwzajemnychrelacji)społecznościzarównoeuropejskie,jakiafry-
kańskie.InnybyłmodelkolonializmuwXVIw.,ainnywdrugiejpołowie
wiekuXIX.Takżeposzczególnekrajeispołeczeństwaróżniłysięwwizjach