Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ruchtennazwanożakieryą.[Jacquerie–nazwaruchówagrarnych
weFrancyiśredniowiecznej.JacquesBonhommejestdziśnazwądla
chłopawrokoszu].Wsamejrzeczymiałruchtenwsobieinienawiści
społeczne,skierowanebyćmożemniejprzeciwzamkomniżprzeciw
bogatymmieszczanomzmiastwielkich,gdziescentralizowanązostała
władzawszelka,orazuciskekonomiczny.Aleruchtenniebył
klasowymwdzisiejszemsłowategopojmowaniu.Naczelehufców
włościańskichstalinieraznietylkorzemieślnicy,aleibogaci
mieszczanie,wojskowi,właściciele,jednemsłowemdemokraci
mieszczańscy,ciktórzychcieliwalczyćiumielilepiejprzewodzić
wzatarguprawazuzurpatorem.
Idlategotakżewwiększejczęściwypadkówtasamaludność,która,
naranyChrystusoweprzysięgając,niosłasweciałowłasnewofierze
konstytucyiz1848,trzymałasięzdałaodprobostwibyławrogą
dostojnikomkościoła.Przesadąbyłyopowiadaniaówczesneogwałtach
naosobachproboszczówluborabunkachkościołów;faktematoli
niezaprzeczonymjestnieufnośćludnościwzględemkleru,nieufność,
któraażdonieprzyjaźnidoszła.Agdyzambonpoczęłasięrozlegać
apologiakrzywoprzysięscyNapoleona,oddziaływłościańskie
aresztowałytychprzedziwnejmoralnościkaznodziejów.Kobiety
–opowiadaabbéForget–byłynajwięcejoburzonenaksięży,którzy
łączylisięzreakcyąionetogłównieżądałyaresztowanie
kaznodziejów.
Fakttoważny,bopowtarzasięwciągucałegowiekuXIX,iźlejest
zrozumianynietylkozagranicamiFrancyialewsamejFrancyi.
Wszystkiestronnictwapolitycznezapatrująsięnaludnośćwiejską
wyłączniezpunktuwidzeniarekrutowaniasiłbiernychaposłusznych,
toteżwszystkieonebiorąosamotnieniewsizaprzyrodzoną
nieświadomośćipotemoskarżająwieśo»odstępstwo«czytoodhaseł
politycznych,czyteżodwiaryustalonej.Wrzeczywistościwieśjest
mniejbiernąijakrepublikanomichnieudolnościpolitycznejnie
zapomniała,takiklerowikatolickiemunieprzebaczyłajegołączenia
sięzprzywilejem.To,cowidzimydziś,mianowiciepoparcie,jakie
wieśdajepolitycezasadniczejpanaCombes’aistniałojużw1848
r.iwywołanezostałopolitykąkościoławczasachrestauracyi.
Wkażdejwięcsferzeżyciaspołecznegowieś,okrzyczana
zazacofanąiwsteczną,czułasięsolidarnąiszłarękawrękę
zradykalizmemburżuazyjnym.Inawetpodwzględemformyprotestu
przeciwzamachowistanuludnośćmiejskapodzielałatesameuczucia
itesamedążności,jakieżywiłademokracyamieszczańska.Wowym
