Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
II
JeszczekilkamiesięcypowyzwoleniuParyżjawiłsiętym,
którzyznaligowcześniej,dziwniesmutnyizaniedbany.
Poulicachinabrzeżachwałęsałysiętłumy
amerykańskichibrytyjskichżołnierzy.Ichschludne
mundurykontrastowałyzeskromnymisukienkami
FrancuzekiznoszonymigarnituramiFrancuzów.Panowała
drożyzna,brakowałoopału,ażywnośćbyładlawielutak
trudnodostępna,żepowszechniedomaganosięjej
ponownegoracjonowania.Niedogodnościżycia
codziennegowistotnysposóbwpływałynanastroje
społeczne.Wpierwszychwyborachparlamentarnych
triumfowalikomuniści,zdobywającprzeszło26procent
głosów.Wkręgachintelektualnychichwpływybyły
jeszczewiększe.
WieluPolakomnieznacznietylkodotknięta
zniszczeniamiwojennymimetropoliamimowolnie
przywodziłanamyślruinyizgliszczaWarszawy.Widzieli
wParyżukoronnydowódniesprawiedliwościdziejowej.
Gniewniereagowalinawidokprzytwierdzonych
tuiówdziedomurówtabliczekzimionamiinazwiskami
cywilówlubżołnierzy,upamiętniającychmiejsca,
wktórychzginęli,walczącowolnośćFrancji.Niektórzy
utrzymywalinawet,żegdybykażdypoległylub
zamordowanynaWoli,ŻoliborzuczyStarymMieście
zostałwtensposóbuhonorowany,to„moglibyśmy
zsamychpłyteknagrobkowychodbudowaćpółstolicy”1.
Dokonującasięzmianapostawyspołeczeństwa
francuskiegowobecRésistanceinteresowałarównieżJózefa
Czapskiego,alebynajmniejnieskłaniała
dowypowiadaniasięzpozycjiKatona.Nieodbierała
takżeradościobcowaniazParyżem.Byłnimurzeczony,
wniemniejszymstopniuniżwtedy,gdystawiałtam
pierwszesamodzielnekrokijakomalarz.Wsążnistym
(ijakzwykleledwoczytelnym)liściedonosiłJerzemu
Giedroyciowi:„jakżejasiętuczujęwbardziejwłasnej
