Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
temu,cojużwiemy,aczegoniewiemyojęzyku?Trzylatek
wędrującyzmamąpoparkuipoznającydrzewkaiptaszkiniepyta,jak
mamautworzyłaliczbęmnogąodsłowa„ptaszek”,jakiegomorfemu
użyła,tworzączdrobnienie,ipocowogóletozdrobnienie.Dopiero
pierwszelekcjejęzykaobcegouświadamiająnam,jakbardzo
nieoczywistejestto,codotądnieprosiłosięożadnedodatkowe
pytania.
Choćmałedzieciniezadająpytańomechanizmytworzenia
określonychformgramatycznychwjęzykuojczystym,sągoowiele
bardziejświadome,niżnamsięwydaje.Jużniespełna
ośmiomiesięczneniemowlętawykazująświadomośćcechtypowychdla
języka,którynabywająjakopierwszy,ipotrafiąodróżnićsłowa
imznaneodtychwcześniejniesłyszanych6.Doświadczeniejęzyka
wpisujesięwięcwnajwcześniejszeprocesypoznawcze,znajomość
kolejnegojęzykajedyniejemodyfikuje.Dwu-iwielojęzyczność
toprzedewszystkimwyzwanierzuconeinterpretacjiświata,
ukształtowanejprzezjęzykojczysty.Niejestłatwomusprostać,
apodrodzemożemynapotkaćwieleniespodzianek.
GdybypisarkaJeanetteWintersonwiedziała,jakichproblemów
nastręczyprzekładjejpowieściZapisanenacielepolskiejtłumaczce,
byćmożebłyskotliwąkoncepcjęswojejksiążkizrealizowałaby
wzupełnieinnysposób.Zhistoriiopowiedzianejwpierwszejosobie
wżadnymmomencieniedowiadujemysię,jakajestpłećnarratora
ukrytegozaneutralnymipłciowoangielskimiformamiczasu
przeszłego:Isaw,Icame,Itook.Wintersonmiałaprawonie
wiedzieć,żejęzykpolski(inietylko)niepozwalanapłciowe
dwuznaczności–zIcamenależyzrobićalbo„przyszłam”,albo
„przyszedłem”.Klamkamusizapaść,iniezmienitegoargument
oartystycznymzamyśle,któryżalrujnowaćpolskągramatyką.
Poważnyproblemmiaławięctłumaczkapolskiegowydania,Hanna
Mizerska,która–jakwieśćniesie–zmuszonabyłaprosićautorkę
