Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
D.Krzemińska,Językidyskurscodziennyosóbzniepełnosprawnościąintelektualną,Kraków2012
ISBN:978-83-7587-987-2,©byDorotaKrzemińska,2012;©byOficynaWydawnicza„Impuls”,2012
22
1.Rozważaniaospołecznejnaturzejęzyka
1.3.Socjolingwistycznateoriadwóchkodówjęzykowych
BasilaBernsteina
Kolejnąteorią,doktórejomówieniaprzystępuję,jestsocjolingwistycznakon-
cepcjadwóchkodówjęzykowychB.Bernsteina.Koncepcjata,będącaefektem
studiównadzachowaniamijęzykowymispołeczeństwabrytyjskiego,odegrała
olbrzymiąrolęwrozwojumyśliozależności,jakiezachodząpomiędzyjęzykiem
aspołeczeństwem,czyniącjejautoraprekursoremwśródtwórcówsocjologii
języka.
A.PiotrowskiiZ.Bokszańskiwewstępiedojednejzopublikowanychwjęzy-
kupolskimpracB.Bernsteina–Odtwarzaniekultury(1990),astanowiącejzbiór
tekstównapisanychprzezomawianegoautorawróżnymczasie,zauważają,że
[…]tekstyBernsteinaniestanowiąłatwejlektury,m.in.zewzględunacechyjego
warsztatupisarskiego.Cechujegoznacznezagęszczeniekonstrukcjipojęciowych,
które–wyrażonewdodatkuzapomocąbardzowyspecjalizowanejterminologii–
utrudniaćmożeczytelnikowiich„przekład”nakategoriebliższejegowłasnymdo-
świadczeniom(B.Bernstein,1990,s.23).
Wistocieswoiste„zmagania”ztekstamiB.Bernsteinapozwoliłymi,wrazzlekturą
pracautorówdokonującychinterpretacjipoglądówB.Bernsteina,przekonaćsię,
jakbardzo„pojemna”irozległajestjegoteoria.KoncepcjeteoretyczneB.Bern-
steinapodlegałynaprzestrzenilatprzekształceniom,takim,
[…]którepodyktowanezostałyprzezwewnętrznąlogikęrozwojujegozasadniczych
tez,itakim,którenastąpiływwynikukrytykkierowanychpodadresemtychtez
(B.Bernstein,1990,s.14).
AutorzypolskiegoopracowaniaksiążkiOdtwarzaniekultury–A.Piotrowski
iZ.Bokszański,wskazujązarazem,żepomimomodyfikacjizasadniczyproblem
socjologicznywpracachB.Bernsteinapozostajetensam,
[…]koncentrującsiękolejnonaspołecznymzróżnicowaniuformmowy,apotemna
strukturzeprocesówsocjolingwistycznychwrodzinie,byprzejśćwreszciedoanalizy
dyskursuedukacyjnegowszkole–obatezagadnieniaformułującjużwkategoriach
kodówikontekstówkomunikowaniasię–autorzajmowałsię,wsposóbcorazwy-
raźniejopracowanypojęciowo,procesem,wktórymdokonujesię„przekład”makro-
strukturalnychramorganizacjispołecznej,wyznaczonychzasadamipodziałuwładzy
ipracy,naformyświadomościosóbdziałającychioddziaływającychnasiebiewtych
ramach(B.Bernstein,1990,s.10).
Napotrzebyniniejszejpublikacjikoncentrujęsięjednaknaustaleniach
B.Bernsteina,którezostałysformułowanewpierwszymokresiejegodziałalności
badawczej,uwieńczonymopracowaniemkoncepcjidwóchkodówjęzykowych–
