Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
ErnstCassirer,Językimit.Przyczynekdozagadnieniaimionbogów
intelektualnejformacji
10
,drugizaśnnieporównywalnebogactwomateriału
zdziedzinybadańnadmitemiogólnejhistoriireligii”11.
*
PrzedstawionawrozprawieUsenerakoncepcjaimionbogów,opar-
tanawprowadzonymprzezniegopodzialenanbogówchwili”
(Augenblicksgötter)
12
inbogówspecjalnych”(Sondergötter)
13
,
niewątpliwiestanowiważnywkładdobadańdotyczącychgenezyreligii
imechanizmówmyśleniamitycznego.Wykorzystującmetodęzaczerpniętą
zfilologiiiposiłkującsięprzykładaminbogówfunkcjonalnych”
(indigitamenta)przywoływanychzimieniawstarożytnychrytuałachrzym-
skich,atakżebogówobecnychwreligiiLitwy,jejautorpokazałtrzystadia
rozwojupojęciabóstwa.Wpierwszymznichbóstwamającharakterbogów
chwili,objawiającychsięwwynikujakiegośprzelotnegodoświadczenia,
spotkaniazczymśniezwykłym,cowzbudzastrachbądźfascynację,zczymś,
cowiążesięzsilnymuczuciem.Znikająjednak,gdytylkotakieuczucieustą-
pi.Takiegobogamożepowołaćdożycianapotkanewlesiegroźnezwierzę,
gwałtownezjawiskonaturalne,jakburza,silnywiatr,pożarbądźpowódź,
aletakżedrzewo,którewnagłejpotrzebieudzieliłoschronienia,bądźźró-
dło,któreugasiłopalącepragnienie.Następnie,wmiarępowtarzaniasię
takichprzeżyć,bóstwatezyskująpewnąciągłość,opartąnapotrzebiestało-
ściipewnościprzeżywanegoświata;stająsięfunkcjonalnymiwładzaminad
całąklasązjawisklubczynności.Usenernazywajenbogamispecjalnymi”
.
Cisprawująpieczęnadcodziennymizajęciami,najczęściejmającymina
celuzapewnieniebezpieczeństwaizaspokojenienajważniejszychżyciowych
potrzeb:nadzbiorami,polowaniem,gotowaniemczybudowądomu.Wko-
lejnejfaziebogowieskupiająwsobiewieleztychfunkcji,coprzejawiasię
wliczbieichimion,wielościapelatywów,zapomocąktórychmogąbyć
przyzywani-wzależnościodliczbyicharakteruobszarów,wjakichmają
10
TomFilozofiformsymbolicznychdotyczącymyśleniamitycznegoCassirerpoświęcił
pamięciPaulaNatorpa.
11E.Cassirer,Filozofaformsymbolicznych,cz.2:Myśleniemityczne,wyd.cyt.,s.29.
12H.Usener,Götternamen,wyd.cyt.,s.279inast.
13Tamże,s.122inast.
