Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
EwaSławkowa
leksykędziełapatrzysięzcoraztoinnejperspektywy;ewolucjapostaw
badawczychpozwaladostrzeczjawiskawcześniejniezauważalnelub
niemożliwedoopisaniazapomocąistniejącegoinstrumentarium.
Wrekonstrukcjistanubadańnadsłownictwempisarzy–atakąpróbę
tupodejmuję–proponujęwyodrębnićnastępującekierunkiposzuki-
wań,wdużymstopniuuwzględniającichchronologię,azakryterium
podziałuprzyjmującsposóbtraktowaniaiopisusłownictwadzieła.
1.Kierunkiembadańnadsłownictwempisarzywyrażającymstan
świadomościipostawębadawcząjęzykoznawstwahistorycznegojest
mocnozakorzenionywtradycji,aczniedośćwyraźnieeksponowany
kierunek,którynazywamhistoryczno-językowym.
Reprezentujągoobszernemonografie,główniezpierwszejpołowy
XXwieku,poświęconejęzykowiXIX-wiecznychpisarzy,przedewszyst-
kimkresowych(zob.np.Turska1930;Doroszewski1949;Trypućko
1955-1957;Zaleski1969-1975;Kurzowa1963;Kurzowa1972).Prace
tejużwtytuleinformują,żestanowiąprzyczynekdodziejówjęzyka
polskiegowXIXwieku.Zawierajązwarteczęścidotyczącesłownictwa,
któretraktująmateriałleksykalny,wyekscerpowanyzposzczegól-
nychdzieł,jakodokumentilustrującyewolucjęleksykiXIX-wiecznej
polszczyzny,przedewszystkimwjejodmianiekresowej.
Rozprawyteprzedstawiająwartośćgłówniezpunktuwidzeniahi-
storiijęzyka,ajestonapodwójna:popierwsze–rzucająświatłona
stansłownictwapolskiegojęzykaliterackiegowpierwszejpołowie
XIXwieku,podrugie–rozszerzająwiedzęnatematprzeszłościjęzyka
polskiegonakresachpółnocno-ipołudniowo-wschodnich.Autorzy
tychpracniepodejmująjednak–coznaszejperspektywyszczególnie
istotne–najmniejszejpróbyokreśleniaswoistościtegosłownictwajako
cechyjęzykaosobniczegopisarza.WUwagachwstępnychdoswojejmo-
nografiipoświęconejjęzykowiWładysławaSyrokomliJózefTrypućko
pisał:„Mickiewiczinteresowałjęzykoznawcównietylejakonajwięk-
szypolskipoeta,leczprzedewszystkim–jakoprzedstawicielpółnoc-
no-wschodniegoregionalizmu”(Trypućko1955-1957:10)imimostale
rosnącejliczbypracpoświęconychtwórczościpoetysądtenpozostaje
nadalaktualny.
