Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
15
człowiekaiświata,człowiekaiprzyrody;syntezaartystycznaprze-
ciwstawnychiodległychrzeczyorazidei5.Wymienionewłaściwości
tworzącegosięświatopogląduznalazłyodbiciewposzukiwaniuśrod-
kówwyrazuadekwatnychdozadań,którezostałypostawionewtym
czasieprzedsztuką.Właściwościtemożnabyłobyrównieżuznaćza
swegorodzajuwektorypoetyckiegoświataMarinyCwietajewej–za
tekierunki,którewarunkująrozwójjejtwórczościpoetyckiej.Aza-
temuwagaWładimiraAdmoniego,którytwierdzi,żenaprzykładzie
wierszyM.Cwietajewejmożnazrozumieć,czymjestpoezjaXXwieku
(nietylkorosyjska,lecztakżeświatowa)6,niewydajesiębezzasadna.
Źródłemunowocześnieniajęzykapoetyckiegoniewątpliwiejest
to,conowewepoce.OwaDmuzykaepoki”znajdujeodbiciezarówno
wstrukturzeobrazowejutworu,jakiwcharakterzejęzykasztuki,
którydążydostaniasięodrębnąrzeczywistością.Cwietajewapozo-
stawiłanatentematciekawąwzmiankę:
Nowoczesność(wprzypadkurosyjskim–rewolucyjność)dziełanietylko
niezawierasięwtreści,czasamipojawiasiętakżewbrewtreści–niby
kpinazniej.W1920rokuwMoskwiebędącynawidowniżołnierzeciągle
prosilimnie,abymzarecytowaławierszDoczerwonymoficerze”,czyli:
ИтакмоесердценадРэсэфэсэром
Скрежещет-корми-некорми!-
Какбудтосамаябылаофицером
Воктябрьскиесмертныедни7.
Jestwwierszachcoś,cojestważniejszeodichsensu:ichbrzmienie,zatem
żołnierzeniemylilisię:wierszerzeczywiściesąwwiększymstopniuoczerwo-
nymoficerze(anawetżołnierzu)niżobiałym,którybyichnieprzyjął,który
(wlatach1922–1932)ichrzeczywiścienieprzyjął8.
Wtymsensienowoczesnośćpoetyjestpozaczasowa,współczesna
dlakażdegookresu,uniwersalna.WedługCwietajewej:
DWspółczesność”poetyprzejawiasięwiluśtamuderzeniachsercana
sekundę,dajedokładnąpulsacjęwieku–ażpojegochoroby(NB!wszy-
scywwierszachdusimysię!),wpozatreściowym,prawiefizycznym
5Por.:ibidem,s.7–9.
6В.Адмони,МаринаЦветаеваипоэзииХХвека,DWienerSlawistischerAlma-
nach”,nr32,1992,s.17.
7ItakmojesercenadResefeserem/Zgrzyta–karm–czyniekarm!–/Jakbym
samabyłaoficerem/Wśmiertelnychdniachpaździernika.
8М.Цветаева,Поэтивремя,w:eadem,Собраниесочиненийв7-митомах,t.5,
Moskwa1994–1995,s.333.
