Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MałgorzataAndrejczyk
błękitny’,Ijestniebieski’,Ijesttwardy’.Wjęzykuogólnymwyekspono-
wanezostałyjednakprzedewszystkimwartośćibarwakamienia.
3.CechykonotacyjneszafiruwtwórczościJuliuszaSłowackiego
Wanalizowanymmaterialejęzykowymsłownictwoodnoszącesiędo
szafirureprezentowanejestprzezdwieformy-rzeczownikową(szafir)
iprzymiotnikową(szafirowy).Jużwstępnaobserwacjawyekscerpowa-
negonazewnictwapokazuje,żenazwakamieniastosowanajesttylko
iwyłącznienaokreśleniedesygnatówkojarzonychzcechamitegodro-
gocennegominerału,m.in.jegobarwą,np.nNaogieńsłońca,naniebios
szafiry”(KsiNPIV,88).Cowięcej,treścisemantyczneewokowanesątu
zazwyczajwsposóbprzenośny.Toteżdalszedociekaniabędąprezen-
towanewokółnastępującychmotywówprzewodnich:niebo,woda/mo-
rze,oczyorazinnejednostkowewątki.Choćostatniawskazanakatego-
riaskupiasięnapojedynczychodsłonachiwyobrażeniachkamienia
szlachetnego,tojednaksąoneniezwykleistotnezpunktuwidzeniani-
niejszejanalizy,ponieważukazująosobniczepołączeniawyróżniające
idiolektSłowackiego.
3.1.Niebo[nŚwiatłanocybłyskająnaniebaszafirze”(KorPII,318)]
SzafirtoIkamieńnieba’.Wjęzykuogólnymkonceptualizowanyjestjako
klejnotopozytywnychwłaściwościach.Jegosymbolikawiążesięzpo-
bożnościąorazinnymidobrymi,dodatnimicechami,oczymjużwspo-
minałamwtejpracy.Raczejjestźródłemżycia(dlategowokółtychzna-
czeńoscylująkonotacjezwiązanezszafirem)niżśmierci.USłowackiego
słowoszafirwystępujewkontekściebarwynieba-niebaszafir,niebios
szafir,np.:nŚwiatłanocybłyskająnaniebaszafirze”(KorPII,318);
nGwiazdy!polecęzwamiponiebiosszafirze!”(KorPII,318).Wskazane
epitetyrzeczownikowepoetastosujezrozmysłem.Szafirznajdujesię
wprzywołanychprzykładachwkontekściesłówkonotującychświatło/
błysk,tj.rzeczownikówgwiazda,światłoorazczasownikabłyskać.
Wpierwszym,intuicyjnymodbiorzecytowanychfragmentówwydawać
bysięmogło,żerozgwieżdżoneszafiroweniebosprzyjabudowaniupo-
myślnej,romantycznej,przenikniętejszczęściemścieżkikognitywnej,
nicbardziejmylnego.AutorKordianazrywazutrwalonymobrazowa-
niem,zatakąinterpretacjąprzemawiadalszaczęśćdramatu:
16
