Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Polszczyznawróżnychjejaspektach
podred.AndrzejaS.Dyszaka
Językpolskidawniejidziś
podred.AnnyPaluszak-Bronki
WydawnictwoUniwersytetuKazimierzaWielkiego
Bydgoszcz2022
BeataCiecierska-Zajdel
UniwersytetWarszawski
ORCID:0000-0002-4186-4847
Zaburzeniapalatalnościgrupkie,gie,ki,gi
wwymowiestudentówUniwersytetuWarszawskiego
Streszczenie
Tematemartykułujestdepalatalizacjaspółgłosek[c],[ł]wrealizacjigrupkie,gie,ki,gi.
Badanągrupęstanowiło770studentówUniwersytetuWarszawskiego.Celembadańby-
łookreśleniefrekwencjizjawiskaorazwyodrębnienieczynnikówsocjalnychorazin-
dywidualnychprzyczyniającychsiędojegowystępowania.Przesiewowebadaniearty-
kulacjiprzeprowadzonewlatach2016-2019wśródstudentówUWwykazałowystę-
powanieublisko40%badanychsporadycznychlubczęstychzaburzeńpalatalności
spółgłosek[c],[ł]wrealizacjiwymienionychgrup.Okazałosię,żewystępowanianienor-
matywnychformwymowyniedasięwytłumaczyćwpływemregionalnej(mazowiec-
kiej)fonetyki-zaburzenieobecnebyłorównieżwwymowiestudentówpochodzących
zinnychobszarówPolski.Tendencjadodepalatalizacji[c],[ł]wgrupachkie,gie,ki,gi
okazałasięzależnaodwielkościośrodkazamieszkaniaorazwykształceniamatkiba-
danychstudentów.Badaniewykazałorównieżwpływpoziomuznajomościjęzykaan-
gielskiegoorazstopniaprawidłowościrealizacjisybilantówdziąsłowo-palatalnychna
częstotliwośćpojawianiasięzniekształceńrealizacjigrupkie,gie,ki,gi.
Słowakluczowe:zwartespółgłoskipalatalne,depalatalizacjaspółgłosek[c],[ł],zabu-
rzeniaartykulacji,zmianyfonetycznewjęzykupolskim.
Wprowadzenie
Zmianywzakresierealizacjipalatalnościuważanesązajednązgłów-
nychtendencjirozwojowychpolskiejfonetyki(zob.Sawicka,Grzybow-
ski1999;Sawicka2007;Osowicka-Kondratowicz2016).Wśródzjawisk
fonetycznychcharakterystycznychdlawspółczesnejpolszczyznywy-
mienianesąm.in.:postępującadesynchronizacjawymowyspalatalizo-
wanychspółgłosekwargowych([pj],[bj],[mj])(zob.Dunaj2006;Lubaś
2003),zmianywsposobierealizacjisybilantówpalatalnych([ɕ],[ʑ],[t͡ɕ],
[dżʑ])(zob.Ciecierska-Zajdel2016,2019,2021;Czaplickiiin.2016;
Dróżdż-Łuszczyk,Siudzińska2017;Myszka2015;Rutkiewicz-Hanczew-
ska2009)orazograniczaniepalatalnościasymilacyjnej(zob.Osowicka-
-Kondratowicz,Serowik2007;Sawicka2007).Wanalizachczęstowy-
mienianejestrównieżrozchwianiemiejscaisposobuartykulacjizwar-
