Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DorotaMika
międzyinnymiwspólnedlatychdwóchsystemówznakijęzykowe.
Tutajskupięsięnakontynuantachdawnejleksyki,któreobecne
wewspółczesnejterminologiipsychologicznej.
Przedmiotemmoichbadańjestsłownictwookreślająceaktyw-
nośćumysłowączłowieka,czylileksykawskazującanaludzkiemoż-
liwościpoznawcze.Poznaniejestzdolnościączłowiekaorazinnych
gatunkówdoodbioruinformacjipochodzącychzotoczeniawcelu
przystosowaniawłasnychdziałańdowarunkówśrodowiska.Nazwa
tajesttakżeokreśleniemprocesówpoznawczychodpowiedzialnych
zatworzeniereprezentacjiumysłowychiprzetwarzaniezdobytych
informacji(por.Nęcka,Orzechowski,Szymura,2006:22).Zalicza
siędonich:percepcję,uwagę,pamięć,świadomość,wyobraźnię,
myślenie,atakżejęzyk(por.Zimbardo,1999:393).Sposóbfunkcjo-
nowaniaprocesówpoznawczychanalizowanyjestnagrunciepsy-
chologiipoznawczej.TomaszMaruszewskiwskazywałdwasposoby
realizacjipodejściapoznawczegowbadaniachpsychologicznych.
Wszerszymznaczeniuprzedmiotembadańpsychologiipoznawczej
jestsposóbodbieraniainformacjiprzezjednostki,sposóbprzyswaja-
niawiedzy,funkcjonowanieuwagi,pamięciprocesówmyślowych,
awięcnaturaczłowieka.Wtakimrozumieniu,abyokreślićiprze-
widziećzachowaniadrugiegoczłowieka,należyzrozumieć,wjaki
sposóbodbieraoninformacjeijakjeinterpretuje.T.Maruszewski
podkreśla:HKluczoweznaczeniedlazrozumieniazachowaniadru-
giegoczłowiekamaodtworzeniejegopoznawczegoukładuodniesie-
niasystemuprzekonań,którywykorzystywanyjestdokategoryzo-
wania,organizowaniairozumieniadanychootaczającymświecie”
(Maruszewski,1996:11).Wrozumieniuwęższymobiektembadań
niejestczłowiek,lecznaturasamychprocesówpoznawczych.
Zaprezentowanewartykulebadaniapróbąspojrzeniana
procesypoznawczezperspektywyjęzykoznawcy.Skoncentruję
sięnasposobachwerbalizowaniazjawiskzzakresuprocesówpo-
znawczychwpoczątkachjęzykapolskiegoiwspółcześnie.Naprzy-
kładziekontynuantówstaropolskichwyrazówzzakresuprocesów
poznawczychodniosęsiędokwestiirozwojujęzykaijegozmienno-
ściwczasie.
wiącdlanichnadrzędnąkategorięumysłową,punktodniesienia,koniecznydoich
identyfikacjiirozróżnieniawramachróżnychkategorii”(por.Nęcka,Orzechowski,
Szymura,2007:99).
10