Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
I.Założeniajęzykoznawstwa
Zarównozpunktuwidzeniarozwojugatunku,czylifilogenezy,jakirozwoju
jednostki,tj.ontogenezy,język–tendwuklasowykodsemantycznyikonwen-
cjonalny–jesttworemnajpóźniejszym.Nawarstwiłsięonnaszeregkodówstar-
szych:symptomów,apeli,obrazówakustycznychisygnałówjednoklasowych,
którefunkcjonowałyprzednim.Testaresystemyznakównieprzestałyistnieć,
leczwspółdziałajązjęzykiemwobrębiemowydorosłegoczłowieka,którajest
orkiestrąwszystkichrodzajówznaków.
UWAGA.TerminywprowadzonewRozdziale2.:Znak–topołączeniedwóchzjawisk:formy
oznaczającejitreścioznaczanej.Znaki,którewzajemniewarunkująsweistnienie,tworząsystem
znaków,czylikod.Znakinależącedotegosamegosystemu,różniącsięodsiebie,tworząwjego
obrębieopozycje.Kanałinformacyjnytodroga,którąformaznakuprzenikadoodbiorcy.Różne
postaciejednegoitegosamegokodurealizowaneprzypomocyróżnychkanałówinformacji
nazywamyjegosubkodami.Rodzajeznaków:l)symptomy,któresąznakamitylkodlaodbiorcy,
2)sygnały,któresąznakamidlanadawcyidlaodbiorcy.Rodzajesygnałów:l)apeleodsyłajądo
treściemocyjnychodbiorcy,2)sygnałysemantycznedozjawiskotaczającegonasświata.
Sygnałysemantycznedzieląsięnal)obrazy,którewiążąsięzoznaczanymizjawiskamiwspólnymi
znimicechami,2)sygnałyarbitralne,którewiążąsięztreściądziękikorelacjijużdawniej
istniejącej.Sygnałyarbitralnedzieląsięnal)jednoklasowe,którychliczbawsystemiejest
ograniczona,2)dwuklasowe,złożone,którychliczbajestnieograniczona.Systemydwuklasowe
dzieląsięna1)bezfonemowei2)fonemowe,którychformaskładasięzfonemów.Fonem–
tozespółrównocześniewystępującychcech,któreodróżniająluboddzielająznakiodsiebie.Kody
sygnałówsemantycznych,arbitralnych,dwuklasowychifonemowychnazywamyjęzykami.Jaki
stosunekzachodziwobrębiemowymiędzyróżnymirodzajamiznaków?
ĆWICZENIA
1.PosługującsięklasyfikacjązaproponowanąprzezT.Milewskiego,scharaktery-
zujpodaneniżejznaki,anastępniezastanówsię,przypomocyjakichkanałów
informacjiposzczególneznakisąrealizowane:
a)połączonyzzapachemspaleniznydymwypełniającymieszkanie
b)smugadymuwidocznanatleniebanadosiedlemdomkówjednorodzinnych
c)dymoregularnieprzerywanejsmudze
d)dymnadpogorzeliskiem
e)dźwiękdzwonkawszkole
f)dźwiękdzwonkaudrzwi
g)dźwiękdzwonkatelefonicznegowsalilekcyjnej(dlawłaścicielategote-
lefonuiobecnychwsaliosób).
2.Zastanówsię,czydźwiększkolnegodzwonkazostanietaksamozrozumianywtrak-
cietrwaniawszkoleferiizimowych?Czywtakiejsytuacjiwogólebędzieznakiem?
3.TadeuszMilewskinazywajęzyksystememznakówarbitralnych.Zastanówsię,
wjakimstopniuznakamiarbitralnymisątewyróżnionewponiższychzdaniach: