Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Definicjajęzyka
7
żejestonsystememwyrazówiregułgramatycznych,którenormująprocesmó-
wieniaiwtensposóbumożliwiająporozumieniemiędzywszystkimiczłonkami
danegospołeczeństwa.Tworemjestjęzyk,bobezistotnychzmianmożeprzetrwać
wieki,mimoprzewrotówspołecznych.Abstrakcyjnymjestondlatego,żewyrazy
orazregułygramatykinieodnosząsiędoposzczególnychkonkretnychzjawisk,
leczdoabstrakcyjnychichklas(np.końwogóle,iśćwogóle)lubdoogólnych
stosunkówmiędzynimi(np.stosunekpodmiotudoorzeczenia).
Wzajemnystosunekwyróżnionychtuczterechfazmowydasięprzedstawić
schematycznie,jaknarys.l.
Rys.l.Czteryfazymowy
Czteryfazymowynawzajemwynikajązsiebieinasobiesięopierają.Abs-
trakcyjnysystemnormspołecznych,jakimjestjęzyk,stanowipodstawęprocesu
mówieniawyrażającegomyśliiprzeżyciaindywidualneikonkretne.Ponieważjed-
naktreścitewyrażanesąwmówieniuzgodnieznormamispołecznymijęzyka,
przetoindywidualnemówieniestajesięźródłemspołecznegoprocesuzrozumie-
nia.Utrwalonyproduktzrozumieniastajesiętekstem,zktóregozostająwyabstra-
howanenormyjęzyka,anormytestająsiępodstawąnowegomówienia.Cztery
fazymowy,następującposobie,tworzązamkniętykrąginawzajemsięprzenika-
ją,takżeścisłeokreśleniestanowiskajęzykawcałokształciemowyjestmożliwe
tylkonapodstawieanalizyopartejnaodróżnieniuróżnychrodzajówznaków.
UWAGA.TerminywprowadzonewRozdzialel.:Mowa–porozumieniedźwiękowedwóch
osób,wktórymjednadrugąoczymśpowiadamia.Czteryfazymowy:l)mówienie–procesindy-
widualny,2)zrozumienie–processpołeczny,3)tekst–twórkonkretny,4)język–twórspołecz-
nyiabstrakcyjny.Językoznawstwo–naukaojęzyku.Jakijeststosunekczterechfazmowydosiebie?
ĆWICZENIE*
1.Mowaludzkawswejtypowej,pełnejpostacitoporozumieniedźwiękowedwóch
osób,wktórymjednadrugąoczymśpowiadamia–piszeT.Milewski.Zastanówsię,
czymówićcośkomuśorazmówićcośdokogośmogąwystąpićwtychsamych
kontekstach?Czyznaczątosamo?
*Ćwiczeniasąmateriałemdodanym.Nieingerująonewtekstautorski,mająjedynienacelu
zaktualizowanieUwagzawartychwksiążce,wznawianejwielelatpośmierciAutora.