Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
połowysłowa”.Kiedyzapytanogodalej:fiMistrzu,aleczyżniejesteśtutaj
znami[poto,abynasnauczać]?”,odpowiedział:fiJaniejestemsłowem”.
Dwaźródławspominająotym,żeChao-choupraktycznieniestudiował
buddyzmuzanimniedołączyłdoNan-ch'üana;nieznajdujemyrównieżżad-
nychdowodównato,żeChao-choukiedykolwiekzajmowałsiępracąnauko-
wąalbowygłaszałjakieśdłuższeprzemowynatematbuddyjskiejdoktryny.
Częstoukazujesięgoopuszczającegozgromadzeniemnichów,którzyprzyszli
wysłuchaćjegomowy,niewypowiedziawszynawetsłowa,albouciszającego
mnicha,którywystąpiłzjakimśpytaniem.Nieznaczytojednak,żeChao-
chouniebyłuczonywbuddyjskiejdoktrynie.Wjegopowiedzeniachznajdu-
jemycytatyzwiększościklasycznychdziełbuddyzmu.Nieulegawątpliwości,
żeChao-choubyłrównieżpodgłębokimwpływemmyślitaoistycznej.Nie
tylkocytujeonLao-tzuiChuang-tzu,alewielezjegouwagnatematybud-
dyjskiemacharaktertaoistyczny.
Chao-choupozostałzeswoimmistrzemNan-ch'üanemprzez40lat.Dia-
logizawartewtejksiążcepokazują,jakgłębokiepanowałomiędzynimi
zrozumienie.KiedyNan-ch'üanzmarł(wroku834),Chao-choumiał57lat.
Przezkolejnetrzylatapozostał,pogrążonywżałobie,wklasztorzeNan-
ch'üana.Następnie,wwieku60lat,wziąłswójkij,butelkęnawodęiwy-
ruszyłwdwudziestoletniąwędrówkę.Źródławspominają,żeodchodząc
Chao-chouzłożyłnastępująceprzyrzeczenie:fiNawetsiedmioletniedziecko,
jeślibędzieonomnieprzewyższać,poproszęonauczanie.Nawetstuletniemu
starcu,jeślitojabędęgoprzewyższał,udzielęnauk”.
PodczastychwszystkichlatwędrówkiChao-chouspotkałwiększośćów-
czesnychmistrzówzen.Wieleztychspotkańuwiecznionowtymtekście.
Wwieku80latChao-chouwkońcuosiadłwswojejrodzinnejwioscewpro-
wincjiChao.ChociażChao-chouwielokrotnietwierdził,żeniemadoprze-
kazaniażadnychnauk,mnisiiludzieświeccy,prościludzieiwładcyprzy-
bywalidoniego,abyzadawaćpytania,słuchaćjegosłówlubpoprostuna
niegopopatrzeć.WiększączęśćtejksiążkistanowiązapiskipowiedzeńChao-
chouztegowłaśnieostatniegookresujegożycia,którytrwałponadczter-
dzieścilat.Chao-chouzmarłwroku897wwieku120lat.
JakijestprzekazChao-chou?Jegoprzekazemjestbrakprzekazu–świat
zewszystkimiswoimiróżnorodnymizjawiskaminiejestanifidobry”,ani
fizły”,fiświęty”czyteżfiświecki”–niejestniczympozasobąsamym.fiZmie-
rzamprostodosednarzeczy”–mówiChao-chou.Wielerazypytanyoto,
czymtaknaprawdęjesttosedno,Chao-choumówi,żejestfitużprzedtwoimi
oczyma”;jestfidębemwogrodzie”,finogąkrzesła”,fiprzypalonym
garnkiem”...
Naszeumysłysąwyćwiczonetak,abyreagowaćnarzeczywkategoriach
rozróżnianiaiidentyfikacji.Teprocesyumysłoweumacniajeszczepowszechny
przesąd,żepozazwykłymistnieniemrzeczyistniejerównieżjakaśfiesencja”,
pozaichzewnętrznymiprzejawami–jakieśfiznaczenie”.Jednakkiedyzdamy
