Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wprowadzenie
Ostatecznieoprzyjętymtutajukładziezadecydowałaobecnośćtychterminów
wliteraturzehumanistycznej.Okampienapisanonajwięcej,oglamourivintage
-choćtomożezaskakiwać(bojesttoodwrotnieproporcjonalnedopopularno-
ściowychsłów)-mniej.Alenieoznaczatozarazem,żerozważaniaovintagesą
najuboższewkontekstyestetyczne.Wprzypadkukampunależałodokonaćnaj-
ostrzejszejselekcjilekturiporuszanychprzezniezagadnień-zazwyczajtychvoko-
łoestetycznych”
,antropologicznychikulturoznawczych.Natomiastpojęciagla-
mourivintagesąznakomicievobecne”wkontekściedizajnuisztukużytkowych,
alezwyklevpłytko”osadzonewsensieestetycznym,zwłaszczaglamour.Teaspekty
trzebabyłozrekonstruować,łączącinne,bardziejogólneizłożonekonteksty.
Niemożnamówićwprzypadkutychtrzechkategoriioopracowaniujakiegoś
stanubadań.Jesttowiedzatransdyscyplinarnaisłabougruntowanateoretyczno-
-estetycznie.Toteżniezamierzampoprzezichwstępneopracowanierewolucjoni-
zowaćestetyki.Staramsięwprowadzićpewienporządek,któryumożliwiporówny-
wanietychpojęć.Zagłównypunktodniesieniakażdorazowoprzyjmujęrozważania
etymologiczne.Następniezastanawiamsięnadsposobamiużyciatychpojęć,zktó-
rychtosposobówjestemwstaniezdaćrelację,innymisłowy,zktórychpozostał
jakiśpisemnyprzekaz.Oznaczato,żenieprzypisujęokreślonymzjawiskomzna-
czeńiwartościwedługwłasnegouznania.Otym,comnieewentualnieprzekonuje
lubnie,piszę,komentująccytowaneźródła.Wdalszejkolejnościprzyglądamsię
temu,zczymtytułowepojęciasązwykleskorelowane-zjakimiinnymizjawiskami
lubproblemamiestetycznymi.Niektóreznichsąjednostkowe,innedzieloneprzez
wszystkietrzykategorie.Wtokurozważańnadkonkretnymiprzykładamiodnoszę
siętakżedokolejnychnazw,zktórymitepierwszebywająutożsamianelubwiąza-
ne.Możnaprzytymnawetzaryzykowaćstwierdzenie,żejestvjakby”więcejtermi-
nówniżznaczeń,żemnożąsięonetrochębezzasadnie.
Staramsięrównieżnieopisywaćwybranychtukategoriiprzypomocytermi-
nów,którepowtarzająsięwliteraturzehumanistycznejnagminnieipochodzązdo-
brzeznanegorezerwuarupojęć,zwłaszczateoriiliteraturyihistoriisztuki,jak:pastisz,
parodia,groteska,komizm,ironia,nostalgia,melancholia,eklektyzm,synkretyzm.Są
onenatylezłożone,żeichuwzględnianierozproszyłobynadmiernieproblematykę
estetyczną.Wcaleteżnieuważamichzanieodzownedowyjaśnieniatytułowegoza-
gadnieniaestetyczności,niekiedysąwręcznietrafne(cozaznaczamwkonkretnych
przypadkach),innymrazemtylkowąskieichwariantyokazująsięprzydatne.Rzecz
jasna,bogactwokontekstówsprzyjapełniejszemurozumieniuzjawisk.Gdyzachodzi
więctakapotrzeba,odsyłamdoistniejącychopracowań.Dotyczytowszczególności
charakterystykpodmiotuczytzw.figurnowoczesnościiponowoczesności35.Gene-
35Tumamnamyśliprzedewszystkimnastępującefragmentyksiążek:BeataFry-
dryczak,Figurynowoczesności,w:tejże,Światjakokolekcja.Próbaanalizyestetycznejnatu-
rynowoczesności,WydawnictwoFundacjiHumaniora,Poznań2002,s.51-108,157-218
