Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
13
izawodoweokreślanesąprzeztegobadaczajakogłównekomponentystruktury
życiowejczłowiekadorosłego,„rozumianejjakoobszarjegoaktywnościwzakre-
siezaangażowaniapoznawczego,emocjonalnegoispołecznego.Wyrazemzaan-
gażowaniasąpodejmowaneprzezdorosłegorolespołeczne”(za:Bakiera,2016,
s.113).Strukturażyciawujęciuprzywołanegoautorato„podstawowywdanym
czasiewzorzecaktywnościczłowiekaipowiązańzotoczeniem.Stanowikom-
pleksnajważniejszychwdanymczasiezwiązkówjednostkizeświatemipoten-
cjałemrozwojowymwłasnejosoby,wyrażającymsięwdominacjipewnychról
społecznych,wartości,celówipostaworazpotrzebosobistych”(za:Świtalski,
2015,s.118).Zanalizyprzywołanychkoncepcjiwynika,że„każdemuetapowi
życiajednostkitowarzysząnaciskizarównozestronyzegarabiologicznego,jak
izestronyspołeczeństwa.Skutkiemtychnaciskówsąwłaśniezadania,przed
jakimistajejednostka.Wypełnianietychzadańwywołujewniejkryzys,którego
pokonaniejestmotoremjejrozwoju(…).Takimkryzysemjestmomentzostania
rodzicem,którypociągazasobąkoniecznośćprzewartościowaniażyciowych
priorytetów.Wtymczasiejednostkamożepoddaćsięstereotypowemurozumie-
niuwypełnianiatejroli.Możeteżwpisaćrealizacjętegozadaniawrozwójwła-
snejindywidualności(…)”(Duszyńska,2016,s.86).Pełnienieposzczególnychról
społecznychmożezatemdostarczaćzarównoradościisatysfakcji,jakipoczu-
ciazagubieniaczyfrustracji.Dogrupyczynnikówwarunkującychskuteczność
isatysfakcjęzrealizacjirólspołecznychnależąm.in.:indywidualnemożliwości
(wznacznymzakresieuwarunkowanepłcią,wiekiemczypredyspozycjamioso-
bowościowymi);wzorypostaw,prawa,obowiązkiioczekiwaniaformułowane
przezgrupęspołeczną,wktórejjednostkawzrasta;liczbęijakośćról,którepełni.
Wrozważaniachpsychologicznychpodkreślasię,żeistotnajestzdolnośćpeł-
nieniawielurólrównocześnie,którachronijednostkęprzednegatywnymikonse-
kwencjamiprzeciążenia,konfliktami,sumowaniemsięichubocznychskutków.
Zdaniemniektórychautorówroleżyciowesięniewykluczają,awręczprzeciw-
nie-zachodzizjawiskofacylitacji(zob.Lachowska,2010;2012),oznaczające
to,żezaangażowaniejednostkiwjednąrolęułatwiajejangażowaniesięwinną.
Wielośćprzyjmowanychipełnionychrólwówczaszwiększamożliwośćnabywa-
niadoświadczeniawróżnychobszarachfunkcjonowania,atymsamympozwala
przechodzićbezkonfliktówzjednejformyaktywnościdodrugiej.Wskazujesię,
żetakaplastycznośćwrealizacjiróżnychrólspołecznychstanowiprzejawdoj-
rzałościosobowejczłowieka(zob.Rostowska,2009).
Kobietymogąpełnićipełniąwspołeczeństwieróżnorodnerole,wśródktó-
rychdominująjednakrolerodzinne.AnnaKotlarska-Michalskazauważa,że:„ge-
neralniekobiecerolerodzinnesącharakteryzowanejakozbióroczekiwańalbo
