Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
1.Kartografiatematyczna
naukowym”etapierozwoju.Podejściedokartografiibyłowówczas
związanezptolemejskątradycją„geografiipołożenia”,amapy
przedstawiałyprzedewszystkimrozmieszczenieobiektówtopo-
graficznychnapowierzchniZiemi.Byłytowięcmapyotreściogól-
nogeograficznej,zrzadkopojawiającymisięinformacjami,które
dzisiajokreślamyjakoinformacjetematyczne.Dotakichprzed-
stawieńnależym.in.rzymskamapazIII–IVw.p.n.e.,takzwana
TabulaPeutingeriana,naktórejprzedstawionoprzedewszystkim
drogiimiejscowości(orazobozywojskowe),atakżeinformacje
oodległościach,dziękiczemumożnaokreślićjakomapękomu-
nikacyjną.wIV–Vw.Macrobiuszidentyfikowałgłównestrefy
klimatyczneświata:gorącą,umiarkowanąizimną,umieszczającje
wokręgu,podobniedomaptypuOT.Zkoleizokresuśrednio-
wieczapochodzirównieżGoughmapofBritain(1360),pierwsza
mapadrogowaBrytanii.
OdXVIw.zaczęłypowstawaćmapy1,zawierająceinformacje
oodkrytychwtrakciezamorskichwyprawzasobachnaturalnych,
np.mapaS0Grynaeusaz1532r.lubatlasG0Ziegleraz1536r.
PodkoniecXVIw.pojawiłasiępierwszamapajęzykowaautorstwa
B0Scultetusa,anaprzełomieXVIIiXVIIIw.mapyE0Halleya:
wiatrów(1688),magnetyzmuziemskiego(izogony,1701)izaćmie-
niasłońca(1715).
wXVIIiXVIIIw.dużąpopularnościącieszyłysięmapy
iatlasymorskie,którezawierałytakżeinformacjedotyczącehand-
lu.Powstawaływówczasrównieżmapydrógwodnych(M0Du-
pain-Triela,K0dePerthèsa),któremożnauznaćzapierwsze
mapyhydrograficzne.Rozwójgórnictwaspowodowałpojawienie
się,główniewNiemczechiFrancji,mapgeologicznych,zwanych
początkowogeognostycznymi,orazmapmineralogicznych.wraz
zrozwojemrzemiosłaiprzemysłu,namapachzaczętoprzedsta-
wiaćrównieżtedziedzinygospodarki.Pierwsząmapęgospodarczą
opracowałA0F0W0Cromew1782r.wtymokresiepojawiłysię
równieżmapyprzedstawiającewarunkizdrowotnewielkichmiast
(mapaV0Seamanaz1798r.).
wXVIIIinapoczątkuXIXw.rozwójnaukprzyrodniczych
ispołecznychzaowocowałpojawieniemsięnowychinformacjiozróż-
nicowanymcharakterze,awkonsekwencjinowychrodzajówmap
tematycznychwniespotykanejdotychczasliczbie.Sprzyjałtemu
rozwójnowychtechnikreprodukcji(litografia1798),azwłaszcza
1wspomnianetumapyzostanąszerzejomówionewrozdziałachdotyczących
poszczególnychgrupmaptematycznych.