Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp-Świadectwowiarybł.JanaHenrykaNewmana
13
nejanarchiiizepsucia.Naniczdająsiętuporządkującewysiłkinatural-
negorozumuludzkiego,który-nieoświeconywiarąiObjawieniem-zła-
twościąpadałupemnasilającegosięzkażdymdniemzwątpienia,jak
równieżnieuchronnegobłęduipowszechnegochaosu;mimożeprawda
-jakzauważaautorApologii-ciąglepozostajejego(tj.rozumu)Dprawdzi-
wymprzedmiotemD(A357).Empiria,bezżadnegoskrępowania,zadajetym
samym-anapewnochciałabytouczynićwsposóbtrwały-bolesny
idotkliwyciosnietylkoelementarnemu(etycznemuiestetycznemu)
poczuciuprzyzwoitości,aleiwierzewBoga(opierającejsweroszczenia
nawewnętrznejprawdziesumienia).
Naszczęście-mówiNewman-jestnatozbawiennarada.
WIARAIDOGMAT
Niecodalej-nakartachtegosamegodzieła-czytamy:
Przypuszczającwięc,żejestwoląStwórcyinterweniowaćwsprawach
ludzkichizastosowaćodpowiednieśrodki,abyutrzymaćwświeciewie-
dzęoNim,takokreśloneiwyraźne,żebysięostaływobecenergiiscep-
tycyzmuludzkiego,wtakimwypadku[...]niemawtymniczegoza-
dziwiającegoumysł,jeśliOnuważałbyzastosownewprowadzićwświat
pewnąsiłęwyposażonąwprzywilejnieomylnościwsprawachreligij-
nych.Takiśrodekbyłbybezpośrednim,czynnymiszybkimsposobem
oparciasiętrudności,byłobytonarzędzieodpowiadającepotrzebie.
Agdystwierdzam,żetowłaśniejestroszczeniemKościołakatolickiego,
nietylkonieczujętrudnościwprzyjęciutejmyśli,aleodznaczasięona
pewnąstosownością,którajązalecamojejumysłowości.(A359-360)
Wedleprzyjętejtuoptyki,wiarawBoskieObjawienie-jakrównież
wiarawKościół(jakowyrazicielategożObjawienia)-wydajesięwięc
skutecznymantidotumnamoralne(inietylkomoralne)zagubienieczło-
wiekaiświata.PiszeNewman:
Właśniezpowoduintensywnościzła,którewładaludzkością,został
przeciwniemuustanowionyodpowiedniprzeciwnik,apoczątkowym
aktemtejprzezBogaupoważnionejpotęgijestnaturalneogłoszeniejej
wyzwaniaiwyzwaniewroga.(A362)
Zgodniezwytyczonąwcześniejliniąmyślowąwartoprzyjąćdo
wiadomości,żeKościółdysponujeDsiłąduchowączyłaskąudzielonąjej
zgóryD,któramazazadanieDwyratowanienaturyludzkiejzjejnędzyD;
nb.DprawdyelementarneD,októrychtumowa,przekazujezaśpoprzez
DzewnętrzneśrodkiD,takiejak-międzyinnymi-DkazaniainauczaniaD
