Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp-Szestowalboczystośćrozpaczy
17
niżcałamożliwadoosiągnięciaharmoniawszechświata,nienależyiniewolno
odpowiadać,powołującsięnahistorycznydynamizm.
ByćmożeSzestowwswojejpolemicezBierdiajewemodrobinę»przeciągakołdrę
naswojąstronęfl.JeżelijednakporównamyjegoesejoBierdiajewiezesejem
oHusserlu-napisanymwroku1938kuuczczeniupamięciwłaśniezmarłegoprzy-
jaciela-będziemymusielidojśćdowniosku,żewbrewpozoromSzestowmiałchyba
więcejwspólnegozHusserlemniżzBierdiajewem-nawetjeżeliwwielkim»albo-
-alboflHusserlopowiadałsięzanauką;tj.miałnadzieję,żeprzypomocyRozumu
możemyodkryćwieczneprawdynietknięteprzezrelatywizmpoznania,takie
prawdy,którebyobowiązywałyzarównobogów,ludziianioły,ibyływażnena
ziemiorazwcałymwszechświecie.Przez»więcejwspólnegoflmamnamyślizamiło-
waniedosurowejdyscyplinywłaściweimobu.SzestowpodziwiałHusserlawłaś-
niedlatego,żetamtenbyłgotówprzyjąćwyrokrozumunawetniedostarczający
żadnejpociechy.JeżelisamSzestowwybierałPismo,toteżniepoto,żebyszukać
pociechy,dlategotylko,żewierzyłwzawartątamprawdę.
PrzyszłebadanianadSzestowembędą,wydajemisię,poświęcaćniewielemiej-
scafrancuskiemużyciuintelektualnemu,chociażSzestowmieszkałwParyżuprzez
latbezmaładwadzieścia.Aprzeciejestiwyjątek.DziełoSimoneWeilpozwala
zobaczyćwyraźniejniektórepropozycjerosyjskiegofilozofai,naodwrót,czytając
jegoksiążkilepiejmożnauchwycićjejgłówneprzesłanki.Szestowzapewnenieraz
jąmijał,chodząculicamiDzielnicyŁacińskiej,kiedybyłastudentkąwÉcoleNor-
maleSupérieure.WtejuczelnikoleżankąjejbyłaSimonedeBeauvoirilosytych
dwóchkobietsameukładająsięwgroźnąlekcjęmoralną.SimonedeBeauvoirbyła
wrażliwanawszelkiezmienneintelektualneiliterackiemody,stałasięteżsławną,
choćniepierwszorzędnąpisarką,jednąztych,cotorobiązażyciadużohałasu,
aleoktórychszybkosięzapomina.SimoneWeil,antynowoczesna,samotna,zdzi-
waczała,poszukiwaczkaostatecznejprawdy,zmarławLondyniewroku1943
wwiekulattrzydziestuczterech,jakoosobazupełnienieznana,alejejzeszytyno-
tatekimaksymwydanepośmiertniezapewniłyjejtrwałemiejscewhistoriiideire-
ligijnych.MojawzmiankaoSimonedeBeauvoirniejesttutajcałkowiciearbitral-
na.Zarazpodrugiejwojnieonato,razemzSartre>emiAlbertemCamus,szerzyła
wParyżuwieśćo»egzystencjalizmiefl.Jednakżeteproblemy,któreobchodziłynaj-
bardziejSzestowa,pozostałycałkowiciepozajejzasięgiem.
DofilozofiiSimoneWeilniedałobysięzastosowaćżadnejetykietki;niejestteż
istotne,że,jaksięzdaje,czytałaSzestowa.Ważnejestpodobieństwotemperamen-
tówutychdwojgamyślicieli,wyrażającesięwklasycyzmieoraznagościichstylu,
jakteż,ogólniebiorąc,wichpodobnymstosunkudoczasu.Szestowkłóciłsięnie
tylkozeSpinozą,jakbytenbyłjegowspółczesnym,aletakżezPlatonem,itrzy
tysiącelattraktowałjakniedługąchwilę.ZeszytySimoneWeilsąpełnecytatpo
grecku,równańmatematycznych,odwołańsiędohinduizmu,zenitaoizmu,conie
