Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
LewSzestow,Kierkegaardifilozofiaegzystencjalna
przeszkadzałojejwżarliwychdwudziestowiecznychzaangażowaniach.Alejest
jeszczecoś,coupoważnianasdołączeniaSzestowaiSimoneWeil.Jesttogłówny
tematichmyśli,zjawiskocierpieniaiśmierci.Otojejsłowa:»rozumowanieIwana
wBraciachKaramazow.Nawetgdybytaolbrzymiafabrykawytworzyłanajniezwy-
klejszecudaikosztowałatylkojednąłzędziecka,odmawiam.Jaczujędokładnie
taksamo.Jakiekolwiekusprawiedliwieniamogąmipodsuwaćludzie,nicniemoże
zrównoważyćłzydzieckainicniemożemniezmusićdotego,żebymzgodziłasię
natęłzę.Nic,absolutnienicdostępnegomojejinteligencji.Jednotylko,copojąć
potrafijedynienadprzyrodzonamiłość:Bógtakchciał.Iwimiętegogotowaje-
stemprzyjąćświat,którybyłbytylkozłem,onastępstwachrówniezłychjakłza
dzieckafl3.Szestowmógłbynapisaćtezdania,choćuniegomiałybytezdanianie
tensamsens.
ChociażSimoneWeilbyłażydowskiegopochodzenia,wychowałasięwrodzi-
nieareligijnejinieznałajudaizmu.SzestowwKijowieoddzieckaprzebywałwkręgu
żydowskiejliteraturyreligijnej,zlegendamiifolkloremwłącznie.KsięgąSimone
WeilbyłaIliadaHomera;natchnieniemdlajejmyślibyłPlaton,następnieNowy
Testament.Byłamocnozhellenizowana,podobniejakwszyscyuczniowiefrancu-
skiegoliceumjeszczewpierwszychdekadachnaszegostulecia.IgdybySzestowmiał
możnośćprzeczytaćjejpisma,cytowałbyjąjakoprzykładnapotwierdzenieswojej
tezyonigdyniewygasłymsporzepomiędzyAtenamiiJerozolimą.Zwyjątkiem
KsięgiHioba,SimoneWeilniemiałanabożeństwadoStaregoTestamentuiodzywa-
łasięniepochlebniezarównooBoguHebrajczyków,jakonichsamych,oskarżając
ichookrucieństwoizabobony.ByłacałkowiciepostronieAten;pozatymuwa-
żałametafizykęGrecjiiIndiizaidentycznąwnajważniejszychpunktach.JejBóg
byłgrecki.Napomykałanawet,żektowieczyprzedChrystusemDionizosniebył
wcielonymBogiem.IjeżelizastosujemymiarySzestowa,gnostyczneskłonności,
typowedlazhellenizowanychchrześcijan,sąłatwodostrzegalnewjejpismach.Tak
naprzykładwjejesejachhistorycznychoburzenie,zjakimopisujefrancuskąkru-
cjatęprzeciwalbigensomipodbójkrajumówiącegojęzykiemoc,czylioccitańskim
(dziśpołudnieFrancji),pochodzinietylkozjejsympatiidomordowanychiuci-
skanych,także,wznacznymstopniu,jestdowodem,żeczujesięonabliskachrze-
ścijaństwualbigensów,spokrewnionemu,poprzezmanicheizm,zgnoząMarcjona.
Przyszłebadaniaporównawcze-aniewątpię,żetakiebędą-powinnyzogni-
skowaćsięprzedewszystkimnapojęciuKoniecznościuSzestowaiSimoneWeil
oraznainnymukażdegoznichujęciustosunkówpomiędzyJednościąiistnieniem
poszczególnym.DlaSzestowapowszechnaKoniecznośćjestskandalem.Jejgroza
jestwedługniegonajlepiejopisanaprzezDostojewskiegowIdiocie(tamgdziejest
mowaoobrazieHolbeinaZdjęciezkrzyża:»Kiedypatrzysięnatenobraz,przy-
3,,CahiersduSudfl,t.III.s.31-32.
