Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Znaczenieklauzulgeneralnychwstosowaniuprawakrajowego…
25
dotyczącymwykładnioświadczeńiinnegopostępowania29użytoterminure‑
asonableperson.Wartykuletymczytamy:nstatementsandotherconductsshall
beinterpretedaccordingtothemeaningthatareasonablepersonofthesame
kindastheotherpartywouldgivetoitinthesamecircumstances30.
Skupiającsięnapojęciundobrejwiary”,należywskazaćstanowisko,którego
autoremjestR.LongchampsdeBerier.Wyraziłonpogląd,że„wznaczeniu
obiektywnymdobrawiaraoznaczatosamo,codobreobyczaje,tj.pewnąobiek-
tywnąmiarędlaocenyczyjegośzachowaniasię,jakoodpowiedniegozpunktu
widzenianormetycznychprzyjętychwobrocie”31.Dlategomożnauznać,że
znaczenieterminudobrejwiarywsensieobiektywnym,zarównownaszym,
jakiwmiędzynarodowymporządkuprawnym,jestznaczeniowozbliżonedo
pojęciandobrychobyczajów”.Istotnestajesięzwrócenieuwaginarozwiązania
dotyczącesystemuklauzulgeneralnychwHolandii.Dodaćnależy,żeKomisja
KodyfikacyjnaPrawaCywilnegokorzystałazpomocyekspertówztegokra-
ju32.Wnowymholenderskimkodeksiecywilnymz1992r.jakogłównąklau-
zulęwprowadzonorozsądekisłuszność(re‑delijkheidenbillijkheid).Należy
jednakzwrócićuwagęnasposóbwykorzystywaniatejklauzuli.Względyroz-
sądkuisłusznościpełniąwholenderskimprawiewszystkiefunkcjeklauzul
generalnych1służąinterpretacji,uzupełnianiuikorekcji.Ustęp2art.6:248
holenderskiegok.c.stanowi,żereguływiążącestronyzmocyumowynieznaj-
dujązastosowaniawtakimzakresie,wjakimkonkretnaokolicznośćjestnie
doprzyjęciazgodniezestandardamirozsądkuisłuszności.Wzwiązkuzko-
rekcyjnąfunkcjątejklauzuli,wpraktycesędziemuholenderskiemuprzyznane
zostałybardzoszerokiekompetencje.Maonmożliwośćdalekoidącejingeren-
cjiwpostanowieniaumowy.Jeśliuzasadnionebyłobytowzględamirozsądku
isłuszności,tosędziabyłbyuprawnionydoskorygowaniaoświadczeniawoli,
cooznaczaćmożewyjściepozatekstoświadczenia33.Zastosowaniepodobnej
klauzulipostulowanejesttakżewnaszymkraju,zzastrzeżeniemjednak,że
klauzulawzględówrozsądkuisłusznościniepowinnapełnićfunkcjikorekcyj-
nych34.Wholenderskimkodeksiecywilnymz1992r.przeprowadzonorównież
29Terminnrozsądek”waktachomiędzynarodowymzakresiewystępujewróżnychkonfi-
guracjachsemantycznych.Por.np.art.II6:112ust.4DCFR,wktórymużytoterminureasona‑
bletime,art.II1:104ust.D,wktórymużytoterminureasonablyexpected.
30Fragmenttenzostałprzetłumaczonywnastępującysposób:noświadczeniaipostępowa-
niestronnależytłumaczyćzgodniezeznaczeniem,jakienadałabyimwtakichsamychokolicz-
nościachrozsądnaosobaoprzymiotachtakich,jakstrona”.
31R.LongchampsdeBerier:Zobowiązania…,s.141.
32Por.ZielonaKsięga.OptymalnawizjaKodeksucywilnegowRzeczypospolitejPolskiej.
Red.Z.Radwański.Warszawa2006,s.9110.
33Por.E.Rott-Pietrzyk:Klauzulegeneralneawykonaniezobowiązania:zuwzględnie‑
niemkoncepcjisystemuklauzulgeneralnychwprojekciek.c.W:Zaciąganieiwykonywanie
zobowiązań.MateriałyIIIOgólnopolskiegoZjazduCywilistów.Warszawa2010,s.3341335.
34Ibidem.
