Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zentowaćwłasnestanowisko.Problemniejestoczywi-
ścienowy,abynajmniejniejestnowywświetlesporów,
jakietoczonowfilozofiidziewiętnastegowieku,iprób
wprzęgnięciafilozofiidowalkiideologicznej.Dodatko-
wowartosobieuświadomićfakt,żecobardzowyraź-
niepodkreślaHerbertSchnädelbachwdziewiętnastym
wiekuznaczeniefilozofiiHeglamaleje,podczasgdyfi-
lozofiiKantaodwrotnie,tabowiemzaczynazyskiwać
naznaczeniu3.Problemjednaksiękomplikuje,ponieważ
zjednejstronynapoczątkudwudziestegowiekuKantjest
obecnywneokantyzmie,Hegelzaśjakbyponowniezy-
skujenaznaczeniu,czegoprzykładstanowineoheglizm.
Zdrugiejstronyniewolnowszakzapominać,żetermin
Parteiungzrobiłdużąkarieręwmarksizmie,aużywago
równieżGyörgyLukács(1885–1971)wopublikowanejpo
razpierwszywroku1954rozprawieDieZerstörungder
Vernunft(Rozkładrozumu)4,którazostałapóźniejzaopa-
trzonawpodtytułDerWegdesIrrationalismusvonSchel-
lingzuHitler(DrogairracjonalizmuodSchellingadoHitlera).
Lukácspisze,żewalkaorozumstanowiflistotnymo-
mentpartyjności,walkiklasowejwfilozofii”5.Zupełnie
inaczejproblempodejmujeHans-MichaelBaumgartner
(1933–1999),któryakcentujekoniecznośćtakiegoukie-
runkowanianawartości,którejestwolneodideologii:
flSzansenawolneodideologii(ideologiefreie)ukierunko-
wanienawartościpiszemuszą,zważywszynato,co
zostałopowiedziane,wydawaćsiętaksięprzynajmniej
naraziezdajezupełnieznikome:niemabowiemani
obowiązującychobrazówświataiobrazówczłowieka,
aniteżnieistniejesystematycznyporządekwiedzy;ani
3Zob.H.Schnädelbach:Nasznowyneokantyzm.Tłum.
A.J.Noras.W:flFoliaPhilosophica”.T.24.Red.P
.Łaciak.Kato-
wice2006,s.15–33.
4G.Lukács:DieZerstörungderVernunf.Berlin1954.
5G.Lukács:DieZerstörungderVernunf.DerWegdesIrratio-
nalismusvonSchellingzuHitler.3.Auf.Berlin–Weimar1984,s.11.
12