Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Koncepcjewyjaśniającepochodzenieróżnicpłciowych
chromosomówtakżenapewnewłaściwościrozwojusomatycznegoczy
psychicznegoczłowieka.Przykładtakiegodziałaniauwidaczniasięszcze-
gólniewśródjednostekwyposażonychniewjeden,alewdwachromoso-
mymęskieY
,pozaobligatoryjnymchromosomemX.Osobnicycierpiący
natrisomięchromosomówpłcizdodatkowymchromosomemY
,czylina
zespółnadmężczyznyXYY
,cechująsięspecyficznąbudowąfizycznąispe-
cyficznymicechamipsychicznymi.Charakteryzujeichwysokiwzrost,
silniiniezwyklesprawni.Takiukładchromosomówmożerównieżde-
terminowaćosobowośćmężczyzny
.Wysokiilorazinteligencjiidziewta-
kichprzypadkachwparzezwysokimpoziomemagresji.Badaniapsycho-
logiczneigenetyczneprowadzonewśródprzestępcówodbywającychkarę
więzieniawykazały
,żewśródagresywnychosadzonychliczbaosobników
zsyndromemXYYjestwiększaniżprzewidywanastatystycznie.Założo-
nowięc,żezracjiswychcechpsychicznych(większejagresywności)po-
siadaczedodatkowegochromosomuYwykazująwiększąskłonnośćdo
przestępczości,wwynikuktórejczęściejniżinnimężczyźniumiesz-
czaniwzakładachkarnych6.
Wostatnichlatachodkrytoszereginnychgenów,którebiorąudział
wprocesieokreślaniairóżnicowaniapłci.Wiadomo,żedorozwoju
płcimęskiejpotrzebnyjestsygnałwywoławczypochodzącyzchromo-
somuY
.DCzynnikiemdecydującymorozwojujądrajestmieszczącysię
wkrótkimramieniutegochromosomu(wpobliżurejonupseudoautoso-
malnegoPAR),genTDF(TestisDeterminingFactor),awłaściwiejego
fragmentokreślanymianemSRY(SexdeterminingRegion,Y).[…]War-
towtymmiejscuwspomniećito,żewspółcześnieznanaipoznawana
jestcorazwiększagrupagenów,zbliżonychpodwzględembudowydo
SRY
.NależywymienićtuchociażbygenSOX-3,zlokalizowanynachro-
mosomieX,awykazującyekspresjęzarównowgonadziemęskiej,jak
iżeńskiejwmomencieichróżnicowaniasię,czySOX-9mieszczącysię
wchromosomie17,aodgrywający
,jaksięzdaje,kluczowąrolęwdeter-
minacjipłcimęskiej.Wieleinnychczynników(transkrypcyjnychire-
ceptorów)odgrywaważnąrolęwkontrolirozwojugonadyizawiązków
układumoczowo-płciowegojeszczeprzedjejzróżnicowaniem(np.FS1,
WT1orazLIM1).Stwierdzonorównieżistotneznaczeniegenówznaj-
dującychsięnadługimramieniuchromosomuY,zwanychAZF(Azo-
ospermiaFactor)dlaspermatogenezyiwkonsekwencjidlapłodności
19
6Tamże,s.8–9.