Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Kobietawodzemchwalebnegoczynu
Il.15.AntonGraff,PortretSalomona
Gessnera,1765
LandesmuseumZürich
–
1766,Zurich,
(1712-1778),urodzonegowGene-
wieizmarłegowErmenonvillebli-
skoParyża.Oprócznichnależyteż
przywołaćnazwiskopisarzaLauren
-
ce’aSterne’a(1713-1768),Irlandczyka
zpochodzenia,zmarłegowLondynie.
SalomonGessner
58
byłjednym
znajpopularniejszychpoetów,auto-
remsielanek,któreczytałyzarów-
nodzieci,jakidorośli.Powszechną
sławęzyskałajegosielankaDafnis
(1754),którazostałaprzetłumaczo-
naprzezAdamaNaruszewiczarów-
nieżnajęzykpolski.Amorwutworach
Gessnerajestuosobieniemczułości
imądrości,łagodziumysły,inspiru-
jesprawiedliwychmężówdojeszcze
większegoumiłowaniacnoty.Dzie-
łaGessneraznalazływeuropejskiej
edukacjiszerokioddźwięk.Polecano
jejakoszczególniepożytecznąlekturę
dladzieci.Popularnościącieszyłysię
zwłaszczawAnglii.Wlatach60.XVIIIwiekukrytycyliteraccychwaliliidylle
Gessnerazapokazywaniemodelowychsytuacjimiędzypokoleniami,zwłaszcza
uczućojcowskichimiłościdziecidorodziców.Poetapropagowałsielskispokój,
miłośćnatury,brakprzemocy,szczęściemiędzyludźmiwszystkichstanów.
Gessnerbyłteżmalarzem(il.16).
RozpowszechniłinnyniżznanyzesławnegoobrazuPoussinaEtinArkadia
egostosunekdośmierciwArkadii.Pasterzeszwajcarskiegopoetyodwiedza-
jącygrobywśródpóliłąk,otoczonecyprysamiiwierzbami,nierozpaczają,
leczdoznająpocieszenia.Samotnygróbwlesielubodludnymmiejscu(motyw
występującywjegowierszach)dajepowóddoswoistejlekcjimoralności,po-
zwalanamomentzadumynadnaturalnymwśródistotśmiertelnychprawem
dośmierci.Gessnertymsamymprzesunąłakcentzrozpaczynapogodzenie
sięzprzeznaczeniem.Pisałorodzinach,któreprzychodząnagroby,abyroz-
mawiaćzezmarłymi,składaćofiaryzwinaispożywaćprzygrobachposiłek.
58
IdylleningesperrterLandschaft.ZeichnungenundGouachenvonSalomonGessner(1730-1788),
hrsg.B.vonWaldkirch,Kunsthaus,Zürich2010.
