Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ważnymwydarzeniemwkontekścieomawianegotematubyłosprowadzenie
doWarszawyw1652rokuprzezkrólowąMarięLudwikęGonzagęzakonnicze
ZgromadzeniaSióstrMiłosierdziaśw.WincentegoàPaulo,zwanychszarytkami,
którympoleciłaopiekowaćsięrannymiżołnierzami.Możnatouznaćzapróbę
zorganizowanejsłużbysamarytańskiejnaziemiachpolskich.Działaniatakiebyły
wówczasniezwykleistotnezewzględunato,żeżołnierzechętniejwstępowali
wszeregiwalczącycharmiizeświadomością,żewraziezranieniazostanąotoczeni
opiekąmedyczną.Wcześniejsiochotnicyniemielitakiejmożliwości,gdyżpood-
niesieniuranzazwyczajpozostawianoichwłasnemulosowijakonieprzydatnych
dowalki.Rannyżołnierzbezwątpienianiebyłprzedmiotemtroskidowódcy12.
Zgodniezprzekazamihistorycznymikilkakobiet,alewmęskichprzebra-
niach,brałoudziałwwalkachpostroniekonfederacjibarskiej(1768–1772).
SpośródnichwymienianazimieniainazwiskajesttylkoTeofilaMorawska13.
1020Okrespowstańnarodowych
Kobietyzapisałypięknakartętakżewczasiepowstańnarodowych.Winsurekcji
kościuszkowskimdośćpowszechnieorganizowałyonepunktyopiekinadżołnie-
rzami,comożnauważaćzawpełnizorganizowanąsłużbęsamarytańską.Warto
zwrócićuwagę,żedoniesieniapomocyrannymzachęcałsamnaczelnikwode-
zwiedokobietpolskich:nOzdoborodzajuludzkiego!Płcipiękna![ł]Raczcie
proszęwasotonamiłośćludzkości,robićszarpieibandażedlawojska;ofiarata
rąkpięknychulżycierpieniomimęstwosamozachęci”14.
Słowanaczelnikamożnaodebraćjakowezwaniedosłużbypomocniczej
wwojskupowstańczympolegającejnaopiecesanitarnej.Domniemywaćmożna,
żeówczesnepostrzeganierolispołecznejkobietyniepozwalałonaoczekiwanie
wobecniejinnejdziałalnościnarzeczarmii,np.walkizbroniąwręku.Zauważyć
takżenależy,żesamaodezwawswojejtreściusprawiedliwiawogóleangażowanie
płciżeńskiejwjakiekolwieksprawymilitarneitłumaczytowyższąkoniecznością.
Zwracatakżeuwagęnastereotypowopostrzeganecechykobiety,tj.:cierpienie–
wtymwypadkuzewzględunalosyojczyzny,emocjonalność–bólwywołany
stratąbliskich,urodęorazczułość.Zwracauwagęrównieżnaofiarnośćmężczyzn
12Tamże,s.137–138.
13Tamże,s.138.
14Kościuszko,listy,odezwy,wspomnienia,zebrałH.Mościcki,Warszawa1917,s.48–49.
21
