Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
WSTĘP
podważałkontrolującą,autorytatywnąfiguręautora.ZaBalzakiem
powtarzałpytanie,ktomówiwtekścieliterackim:Czybohaterlite-
racki,czynormykulturowe,czyautorsam.Odpowiadał,żeniewiemy,
ktomówi,inigdyniebędziemywiedzieć,ponieważpisaniezawiera
destrukcjęindywidualnychgłosów,zniszczenieoryginalnegopocho-
dzenia.Autorumiera,kiedyzaczynasiępisanie.Mówijęzyk.Barthes
kwestionujeideęautorarozumianegojakoostatecznywyznacznik
rozumieniaiinterpretowaniatekstu.Przypisanieautorstwatekstowi
jestnakładaniemograniczeńnajegoczytanie,naznaczenie,najego
dalszefunkcjonowaniewświeciedyskursu.
Bartheschcestrącićautorazboskiegotrybunału,naktórywy-
niosłagoideologiaromantyzmuitradycjainterpretacjiliterackiej.
Zwracauwagę,żezakoncepcjąstoiokreślonastrategiaczytania,
którazakłada,żetekstpochodziodsamegotylkoautora,definiujesię
przezjegosubiektywność,umysł,świadomość,intencję,psychologię
czyindywidualneżycie.Bartheschcekontrolującąiopresyjnądla
czytelnikafiguręautoraprzedefiniować,przesunąćuwagęinterpre-
tacjizautoranatekst.Atekstjestwielowymiarowąprzestrzenią,
wktórejwielerodzajówpisaniamieszasięiściera,ażadneniejest
prawdziwieoryginalne.Teksttotkankacytowańzaczerpniętych
zwielucentrówkulturowych.Abyotworzyćtekstdlaczytelnika,
trzebauwolnićgoodgranicnarzuconychprzezkoncepcjęautora.
Autormusiumrzeć,abynarodziłsięczytelnik.
NiekwestionującpoststrukturalistycznychzałożeńBarthes’a,
wobronieautorawystąpiłMichelFoucault.Wtekściez1969r.Kim
jestautor?wskazałnatrudnościobaleniafiguryautora23.Zauważył,
żepełnionaważnefunkcjenietylkowporządkudyskursu,aleteż
polityceiekonomiispołecznejkomunikacji.Foucaultprzypomina,
żeideaautorawiążesięzwyraźnymmomentemindywidualizacji
whistoriiidei,poznania,literatury,atakżewhistoriifilozofiiinauki,
ijakotakajestobecnadodziś.Gdytworzysięhistorięjakiegośpoję-
cia,gatunkuliterackiegolubgałęzifilozofii,wyraźniewidać,żeone
całkowiciepodporządkowaneowejpierwotnejcałości,jakąstanowi
autorijegodzieło.Foucaulttwierdzi,żeusunięcieautoranierozwią-
zujeproblemu,zamiastautorapojawiająsięrównieproblematyczne
terminy,jakdzieło,pisanie,którenieodłączniezwiązanezautorem
ijakośgozakładają,arówniezłożonejakindywidualnośćautora.
23
M.Foucault,Kimjestautor?,w:Powiedziane,napisane.Szaleństwoiliteratura,
Warszawa1999.