Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TytułIII.Mienie
Art.44
TYTUŁIII
Mienie
Art.44.[Pojęciemienia]
Mieniemjestwłasnośćiinneprawamajątkowe.
MałgorzataBalwicka-Szczyrba
I.Mienie
1.Kodekscywilnyzawieradefinicjęlegalnąpojęciamienia.Zgodniezkomentowanymartykułemmieniem
jestwłasność,jakonajszerszeprawodorzeczyocharakterzebezwzględnym,atakżeinneprawamajątkowe.
Takrozumianemienie,wprzeciwieństwiedomajątku,obejmujewyłącznieaktywa,azatemnieobejmuje
onopasywów
736
.nInneprawamajątkowe”,októrychmowawkomentowanymprzepisie,tozarównoprawa
ocharakterzeprawnorzeczowym(użytkowaniewieczysteorazograniczoneprawarzeczowe),jakiwierzy-
telności.Majątkowycharaktermożebowiemprzysługiwaćprawomzarównoocharakterzebezwzględnym,
jakiwzględnym.Bezpośrednionależygowiązaćzekonomicznyminteresemuprawnionego.Dodóbrocha-
rakterzemajątkowymtradycyjniezaliczasięrównież:prawanadobrachniematerialnychocharakterzema-
jątkowym(np.te,którychprzedmiotemsąutwory),prawarodzinneocharakterzemajątkowymorazprawo
dospadku
737
.Dominujestanowisko,żewskładmieniamożewchodzićponadtoposiadanie,jakostanfak-
tyczny,orazekspektatywa,zaczymprzemawiawykładniafunkcjonalnaprzepisu
738
.Mieniewpowyższym
rozumieniustanowiprzedsiębiorstwowznaczeniuart.55
1
,wstosunkudoktóregoprzysługujebezwzględne
prawopodmiotoweocharakterzemajątkowym
739
.
2.Mienianiestanowiąprawapodmiotoweniemajątkowe(przykładowoprawawynikającezestosunkówro-
dzinnychocharakterzeniemajątkowym).Należyjednocześniezauważać,żeniektóreprawapodmiotowe
mającharaktermieszany(majątkowo-osobisty)
740
.Wydajesię,iżprawocharakterzemieszanym,wsytuacji
gdyelementniemajątkowyjestprzeważający(taknp.wprzypadkuprawadogrobu),niemożnauznawaćza
składnikmienia.
II.Pojęciemajątkuapojęciemienia
3.Pojęciemajątku,wprzeciwieństwiedopojęciamienia,niezostałozdefiniowanewKodeksiecywilnym.
Wnauceprzyjmujesię,żewznaczeniuszerszymmajątekoznaczaogółprawiobowiązkówmajątkowych
podmiotuprawa.Zkoleiwwęższymznaczeniumajątekoznaczaaktywa,czyliprawamajątkowedanego
podmiotu
741
.Drugieujęciezasadniczozrównujepojęciamajątkuimieniawrozumieniuart.44,którymjest
własnośćiinneprawamajątkowe.Słuszniewskazujesię,żezadaniemwykładnijestocena,wjakimznacze-
niuustawaposługujesięwkonkretnymprzypadkutympojęciem
742
.Przykładowo,wznaczeniuwęższym
jestonoużywanewart.863,871k.c.orazart.31,33k.r.o.Zkoleizszerszymrozumieniempojęciamajątku
mamydoczynieniawart.101i155k.r.o.
4.Majątekmożeprzysługiwaćtylkookreślonemupodmiotowiprawacywilnego.Zauważasięwzwiązkuztym,
żestanowionjedność,awięcżepodmiotemwszystkichwchodzącychwjegoskładpraw(bądźobowiąz-
736
Zob.m.in.wyrokSNz3.12.2009r.,IICSK215/09,LEXnr551060.
737
Zob.A.Wolter,J.Ignatowicz,K.Stefaniuk,Prawocywilne…,2001,s.140.
738
Takm.in.G.Bieniek,S.Rudnicki,Nieruchomości.Problematykaprawna,Warszawa2013,s.167.
739
Natematistotyprawadoprzedsiębiorstwazob.M.Bednarek,Przedsiębiorstwojakoprzedmiotczynnościprawnych-sporydoktrynalne
zperspektywypraktykiobrotu,St.Prawn.2009/3,s.58.
740
Zob.m.in.uchwałaSNz7.12.1970r.,IIICZP75/70,OSNC1971/7-8,poz.127.
741
S.Grzybowski[w:]Systemprawacywilnego,t.1,red.S.Grzybowski,1985,s.463.
742
Zob.A.Sylwestrzak,Mienieimajątek[w:]Leksykonprawacywilnego-częśćogólna.100podstawowychhaseł,red.E.Bagińska,
Warszawa2011,s.121.
MałgorzataBalwicka-Szczyrba
113
