Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TytułII.Osoby
Art.8
TYTUŁII
Osoby
DZIAŁI
Osobyfizyczne
ROZDZIAŁI
Zdolnośćprawnaizdolnośćdoczynnościprawnych
Art.8.[Zdolnośćprawna]
§1.Każdyczłowiekodchwiliurodzeniamazdolnośćprawną.
§2.(uchylony).
I.Pojęciezdolnościprawnejijejzakres
1.Zgodniezprzyjętymwnaucepoglądemzdolnośćprawnatomożnośćbyciapodmiotemprawiobowiąz-
kówzzakresuprawacywilnego
112
.Zdolnośćprawna:
AnitaLutkiewicz-Rucińska
1)przesądzaoprzysługiwaniupodmiotowościprawnej
113
,aściślejpodmiotowościwsferzeprawacywil-
nego(cywilnoprawnej)
114
.Artykuł8§1wistociewyrażawięcmyśl,żekażdyczłowiekodchwiliuro-
dzeniajestpodmiotemwsferzeprawacywilnego
115
;
2)macharakterpasywny(jesttzw.zdolnościąbierną),wprzeciwieństwiedozdolnościdoczynnościpraw-
nych,któramacharakteraktywny,tj.przejawiasiędziałaniamipodmiotukształtującegoswojeprawa
iobowiązkipoprzezdokonywanieczynnościprawnych(należywięcdotzw.zdolnościczynnych)
116
;
3)jestprzesłankąprzysługiwaniazdolnościdoczynnościprawnych,ponieważbezzdolnościprawnejnie
możnamiećzdolnościdoczynnościprawnych.Natomiastbrakzdolnościdoczynnościprawnychnie
pociągazasobąbrakuzdolnościprawnej
117
;
4)wprzeciwieństwiedozdolnościdoczynnościprawnych,którączłowiekmożemiećpełną,ograniczo-
nąlubktórejmożeniemiećwogóle,zdolnośćprawnaprzysługujekażdemuczłowiekowi(zgodnie
zbrzmieniemart.8§1nodchwiliurodzenia”),przyczymniemaprzepisów,wktórychustawodawca
posługiwałbysiępojęciemograniczonejzdolnościprawnej.
Wnaucedyskutowanejestjednak,czy-mającnauwadzekonkretneprzepisy-możnamówićoograni-
czonejzdolnościprawnejczłowieka.Przekonujestanowiskotychprzedstawicieliliteratury,którzyudzielają
112
Zob.np.M.Pazdan[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.1,red.M.Safjan,2012,rozdz.XIII,nb4;A.Wolter,J.Ignatowicz,K.Stefaniuk,
Prawocywilne.Zarysczęściogólnej,Warszawa2020,s.193.
113
Taknp.M.Pazdan[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.1,red.M.Safjan,2012,rozdz.XIII,nt9i10.
114
Por.M.Pazdan[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.1,red.M.Safjan,2012,rozdz.XIV,nb5.
115
Należyjednakwskazać,żewnauceniemajednolitegostanowiskanatematrelacjipojęćzdolnościprawnejipodmiotowościpraw-
nej.ZgodniezpoglądemA.Woltera,J.IgnatowiczaiK.Stefaniuka,reprezentatywnymdlaznacznejczęściprzedstawicielinauki:
nWistocierzeczypodmiotowośćprawnaizdolnośćprawnatopojęciatożsame”-A.Wolter,J.Ignatowicz,K.Stefaniuk,Prawocywil-
ne…,2020,s.193;podobnienp.L.Bosek,Gwarancjegodnościludzkiejiichwpływnapolskieprawocywilne,Warszawa2012,s.276;
R.Szczepaniak,Kilkarefleksjinatematstanucywilistycznejaparaturypojęciowejużywanejwdyskursieopodmiotowościprawnej,
RPEiS2020/3,s.116i123.Naomawianytematzob.teżm.in.R.Strugała[w:]Kodekscywilny…,red.E.Gniewek,P.Machnikowski,
2019,art.8,ntII.1;P.Księżak[w:]Kodekscywilny.Komentarz,red.K.Osajda,Legalis2020,art.8,nt5-6.2ipowołanawtychpracach
literatura.
116
Zob.np.L.Kociucki,Zdolnośćdoczynnościprawnychosóbdorosłychijejograniczenia,Warszawa2011,s.120;M.Pazdan[w:]System
PrawaPrywatnego,t.1,red.M.Safjan,2012,rozdz.XIII,nb4i25,rozdz.XIV,nb52i79.
117
H.Dąbrowski[w:]Kodekscywilny.Komentarz,t.1,red.Z.Resich,Warszawa1972,s.72.
AnitaLutkiewicz-Rucińska
29
