Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałII.Formypopełnieniaprzestępstwa
Art.13
ograniczeń,posługującsięwart.13§1k.k.szerokąformułązachowania(któremoże
miećpostaćaktywnąlubbierną).Określone,faktyczneograniczeniawynikająniekie-
dyzsamejnaturytypuprzestępstwa,doktóregopopełnieniasprawcazmierza.Jeżeli
danytypprzestępstwamożebyćpopełnionywyłączniewdrodzezachowaniaaktyw-
nego,torównieżusiłowanieobjętejesttakimiograniczeniami.Jeżelidokonaniejest
możliwewobuformachczynu,torównieżusiłowaniemożebyćzrealizowanezarów-
noprzezdziałanie,jakizaniechanie.Trzebajednakpamiętać,żemożliwośćpopeł-
nieniaprzestępstwaprzezzaniechanie,takżewformiestadialnejjegousiłowania,jest
uzależnionaodistnieniaprawnegoobowiązkuaktywnegozachowania,aprzyprze-
stępstwachskutkowychwymaganejestspełnieniedodatkowoprawnego,szczególnego
obowiązkuzapobiegnięciaskutkowi(zob.art.2k.k.).Nienastręczatrudnościpodanie
przykładówusiłowaniaprzezzaniechanieprzestępstwskutkowych.Tytułemprzykła-
dumożnawskazaćnaniepodawaniepokarmuprzezkilkadnibardzomałemudzie-
ckuprzezmatkęlubosobiedorosłejprzykutejdołóżkaprzezzajmującąsięniącórkę
wzamiarzepozbyciasięniewygodnegoczłonkarodziny,gdydozejściaśmiertelnego
niedoszłozpowoduprzerwaniategozaniechaniaprzezpowracającegozdelegacji
innegoczłonkarodziny.Znacznietrudniejprzytoczyćprzykładusiłowaniaprzezza-
niechanieprzestępstwaformalnego,coskłanianiektórychautorówdostwierdzenia,
żetakiesytuacjeteoretyczniedopuszczalne,choćmałorealne.Stwierdzenietonie
dokońcajestprawdziwe,gdyżwżyciuzdarzająsiętakienagannesytuacje.Jakoprzy-
kładmożnaprzywołaćlekarzakorzystającegozwypoczynku,którybędącświadkiem
zdarzeniazagrażającegobezpośredniożyciuinnejosoby,niepospieszyjejzpomocą,
doczegozostanienastępniezmuszonyprzezprzywiedzeniegodoposzkodowanego
siłąprzezosobydysponującewiedząojegoprofesjonalnymprzygotowaniu.Wświetle
uregulowańart.162§2k.k.zarzutusiłowaniapopełnieniaprzestępstwanieudzielania
pomocy(którejestformalnymprzestępstwemzzaniechania)możnapostawićoso-
bie,któramogącudzielićpomocy,niepospieszyłazniąniezwłocznie(tj.bezzbędnej
zwłoki)człowiekowiznajdującemusięwobliczubezpośredniegoniebezpieczeństwa
dlażycialubdoznaniaciężkiegouszczerbkunazdrowiumimoświadomości,żetaka
pomocjestpotrzebna(zob.V.Konarska-Wrzosek[w:]Kodekskarny…,red.R.A.Ste-
fański,Warszawa2015,s.989).
6.Odróżnienieusiłowaniaodprzygotowania.Zuwaginarzadkowprowadzanądosy-
stemupolskiegoprawakaralnośćstadiumprzygotowaniaposzczególnychtypówprze-
stępstwiustanowionąwart.13k.k.regułękaralnościusiłowaniapopełnieniawszyst-
kichtypówprzestępstwumyślnychniezmiernieważnejestodpowiednieoddzielenie
tychdwóchstadiówodsiebie.Dotegorozgraniczeniabardzoprzydatnejestspostrze-
żenie,żemiędzystadiumprzygotowaniaastadiumusiłowaniapopełnieniaprzestęp-
stwanieistniejenpoleniczyje”(zob.wyrokSNz8.03.2006r.,IVKK415l05),podobnie
jakniemanniczyjego,pustegopola”międzyusiłowaniemadokonaniemprzestęp-
stwa.Tooznacza,żejeślisprawcapoweźmiezamiarpopełnieniajakiegośprzestęp-
ViolettaKonarska-Wrzosek
115