Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.18
Częśćogólna
18.Kwestiadopuszczalnościodpowiedzialnościzatzw.łańcuszkowepodżeganie.Gdy
mowaołańcuszkowympodżeganiu,pojawiasiępytanie,czymożliwejestwświet-
leobowiązującegoKodeksukarnegopociąganiedoodpowiedzialnościkarnejosoby
nakłaniającej(podżegającej)dotego,abyktośinnynakłoniłokreślonąosobętrze-
ciądotego,abypopełniłasugerowanyczynzabroniony,ajeślitak,tojakdaleko
wsteczmożesięgaćodpowiedzialnośćkarnazapodżeganiedopodżegania.Problem
tenjestspornywdoktrynie,gdyżwedługjednychodpowiedzialnośćkarnazapod-
żeganiewchodziwgrętylkowtedy,gdydanaosobanakłaniainną,abytadokonała
czynuzabronionegostanowiącegookreślonytyprodzajowyprzestępstwakodekso-
wegolubpozakodeksowego,aniedookreślonejwczęściogólnejKodeksukarnego
formyzjawiskowejprzestępstwa,jakąjestpodżeganie.Byłobytotrudnedozaapro-
bowaniawpraktycerozszerzanieodpowiedzialnościkarnej(taknp.A.Marek,Ko-
deks…,2010,s.74).Jednakwiększośćprzedstawicielidoktryny(zob.np.G.Rejman
[w:]Kodekskarny…,red.G.Rejman,1999,s.627;A.Wąsek,Kodekskarny…,1999,
s.262;L.Gardocki,Prawokarne,Warszawa2008,s.99;J.Giezek[w:]Kodekskar-
ny.Częśćogólna…,red.J.Giezek,2012,s.167-168;P.Kardas[w:]Kodekskarny…,
t.1,red.A.Zoll,2012,s.361-362;B.J.Stefańska[w:]Kodekskarny…,red.R.A.Ste-
fański,Warszawa2015,s.218-219),SąduNajwyższego,aostatniotakżeTrybu-
nałuKonstytucyjnegouważainaczejiopowiadasięzanormatywnąmożliwością
ipragmatycznąpotrzebąpociąganiadoodpowiedzialnościikaraniazarównoza
podżeganiedopodżegania,jakizausiłowaniepodżeganiadopodżegania.Za
pierwsząmożliwościąopowiedziałsięSądNajwyższyjużwczasieobowiązywania
art.26k.k.z1932r.,podnosząc,żenpodżegaczniemającybezpośredniegodostępu
doosoby,którąchceskłonićdopożądanegodlasiebiedziałania,możeposłużyćsię
osobątrzecią.Posłużeniesięosobątrzeciąwrolipośrednikanieodbieradziałaniu
cechpodżegania”(wyrokSNz3.12.1964r.,VIKO36l62,OSPiKA1966l10,poz.12,
cyt.za:G.Rejman[w:]Kodekskarny…,red.G.Rejman,1999,s.627).Zaobiemaspor-
nymimożliwościamiopowiedziałsięnagruncieKodeksukarnegoSądNajwyższy
wuchwaleskładusiedmiusędziówz21.10.2003r.,IKZP11l03,OSNKW2003l11-12,
poz.89,stwierdzając,żenpodżeganiemożebyćpopełnionewformieusiłowania,
itozarównowtedy,gdyusiłującybezskutecznienakłaniadoczynuzabronionego
oznamionachokreślonychwprzepisachczęściszczególnejKodeksukarnego,jak
iwtedy,gdybezskutecznienakłaniadoczynuzabronionegooznamionachpod-
żegania”.TenpunktwidzeniapodzieliłwpełniTrybunałKonstytucyjnywwyro-
kuz17.07.2014r.,SK35l12,OTK-A2014l7,poz.74,postanawiając,że:nArt.13§1
iart.18§2ustawyz6.06.1997r.-Kodekskarny(Dz.U.Nr88,poz.553,zezm.)
wzakresie,wjakimdopuszczająodpowiedzialnośćkarnązausiłowaniepodżegania
dopopełnieniaczynuzabronionego,określonegowczęściszczególnejtejustawy,je-
żeliusiłującybezskutecznienakłaniadoczynuzabronionegooznamionachpodże-
gania,zgodnezart.42ust.1wzwiązkuzart.2orazzart.31ust.1wzwiązku
zart.31ust.3KonstytucjiRzeczypospolitejPolskiej[podkr.aut.]”.Zadopuszczal-
156
ViolettaKonarska-Wrzosek