Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czarnarozpacz:problemkolonialnegopożądania
25
PolskiHomoEuropaeus,rozpatrująccharakterTikeryzgodniezza-
sadamidziedziczności,dopatrzyłsięwnimśladówprymitywnych,
Dciemnych”atawizmów,brakukontrolinadsferąpopędowąimoral-
nychhamulcówwdążeniudowyznaczonychcelów.Półkolorowako-
bietabyła,jegozdaniem,Dstworzeniemnawpółtylkooswojonym”
(DKO,145)oDlubieżnej”naturze(DKO,231).Wtensposóbodmówił
dziewczyniezdolnościdoracjonalnegomyślenia,wpisującwramy
jednejzpodstawowychopozycjidyskursukolonialnego:przeciwstawie-
niaeuropejskiegorozumuchorobliwejwręczemocjonalnościDdziku-
sa”.Tojedenzprzykładówpotwierdzającychzałożenie,większość
narratorskichkomentarzy,mimowyrażonegoexplicitepragnieniaem-
patycznegowglądu,sytuowałosięwpolusemiotykirasy,Dgdziekolor
skóryikilkainnychcechfizycznychdziałajakojedynywyznacznik
wykluczającyinnekryteriaś”18.Naprzykładwsformułowaniu:Dserce
jejnieumiałoczućaniprzemawiaćnawzórserckaukaskich”(DKO,
226),kryłosięprzeświadczenieouniwersalnejnormieemocjonalnej
ekspresji,abielłączyłasięzwyobrażeniemciała,wktórymDrozum”
iDserce”nawzajemsięuzupełniają,dajączrównoważonącałość19.Re-
guletejniepodlegałojednakciałobohaterki.TociałoDrozdwojone
wsobie”:animęskie,anikobiece,anibiałe,europejskie,
aniciemne,tubylcze.Tikera,doświadczywszygłębokiejalienacji
tubylczejtożsamości,skonstruowanejprzezbiałegoczłowiekazapo-
mocąDtysięcyszczegółów,anegdot,opowieści”20,przestałaistniećpo
opuszczeniurodzinnejwioski,Jennynatomiastniepotrafiłaodnaleźć
własnegoodbiciawspojrzeniuInnego,którenapowrótzwiązałobyjej
cielesność.Dlategojejobsesyjnymmarzeniemstałsiębiałykochanek.
18E.Reckwitz:„Człowiekibestia”wspotkaniukolonialnymprzypadekliteracki.
Przeł.K.Nowak.DEr(r)go”2004,nr1(8),s.141.
19JakpodsumowałtoDeanMacCannell,DStwierdzenie,żeKulturaBiałajestnie-
osobowa,nieoznacza,żeniefunkcjonujeonajakopodmiot,czyteż,żeniejestsubiek-
tywna.Onajestsubiektywnością,aletaką,którazachowujechłódiwyśmiewauczucia,
domagającsięjednocześnieoddaniacałejnadwyżkilibido,energiiikapitału”.D.Mac-
Cannell:KulturaBiała.Przeł.A.Wieczorkiewicz.W:Badaniekultury.Elementyteorii
antropologicznej.Kontynuacje.WyborudokonaliiprzedmowąpoprzedziliM.Kempny,
E.Nowicka.Warszawa2004,s.389.
20
F.Fanon:Czarnaskóra,białemaski.Tłum.L.Magnone.W:Studiapostkolonialne
nadkulturąicywilizacjąpolskąś,s.360.