Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
25
Bystronia:dowcipnyjakpluskwawciąży;mądryjakżydowskapierzyna).Można
wyróżnićtypporównaniacharakteryzującegosięniewspółmiernościąporów-
nywanychelementówcodoichwielkości,np.Zwielkiejchmurymałydeszcz;
Góraurodziłamysz,lubprzynależnościklasowej,np.Cowolnowojewodzie,to
nietobiesmrodzie.
Impossibiliastanowiąinnymechanizmpolegającynazestawieniurzeczyiich
cech,przyczymwystępowanieichrazemjestniemożliwe,np.Jakbygdyby,toby
wpiecurosłygrzyby(przykładyBystronia:jaknadłoniwłosywyrosną;naświętego
nigdy).
Komizmlogicznyjestrzadkimgatunkiem(np.brzydkijakpółtoranieszczę-
ścia).Wyróżniasiętupodtypzwanycontradictioinadiecto,czylisprzeczność
wzałożeniu:Najlepiejtakiemu,cosięcałkiemnieurodził;GdziedwóchPolaków,
tamtrzyzdania.
Podobniekomizmsytuacyjnynieczęstopojawiasięwtakkrótkichformach
językowych,np.ZłapałKozakTatarzyna,aTatarzynzałebtrzyma;Ktopodkim
dołkikopie,tensamwniewpada;(wpaśćzdeszczupodrynnę).
Komizmcharakterów,trudnydozawarciawprzysłowiachztegosamego
względu,występujesporadycznie,ajeśli,towparemiachwielozdaniowych,np.
Babkodoroboty!Niesłyszę.Babkodojedzenia!Toćsięizwlokę.
Komizmsłówopierasięnaparonimii:Coubogimdamy,touBogamamy.Oto
innejegowarianty:
-zestawieniabazującenarymie,np.Nicbezale,panieMichale;
-zestawieniaulic,np.PoszłaPięknąiHożą,awróciłaWspólnąiNiecałą.
1010MechanizmykomizmuwedługJanaStanisławaBystronia
wefrancuskichzdaniachcytowanych
Wtzw.modyfikacjachobserwujemy:
-przejaskrawieniaocharakterzepozytywnymlubnegatywnym,np.Sima
tanteenavaitceseraitmononcle(Gdybybabciamiaławąsy,tobybyładziad-
kiem);Silamerbouillait,lespoissonsseraientcuits(Jakbygdyby,tobywpiecu
rosłygrzyby);Iln)attachepassonchienavecdessaucisses(Niewyrzucapie-
niędzyprzezokno);
-stwierdzeniastałegocharakteru,zjawiskaniezależnieodokoliczności:
Iltomba,secassalajambe;ilsereleva,secassalepied(opechowcu:Upadł,
złamałsobienogę;wstał,złamałsobiestopę);
