Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
Kryteriarozpoznaniaiwspółczesnedefinicje
niepełnosprawnościintelektualnej
Spojrzenienaniepełnosprawnośćintelektualnąprzezdziesięcioleciastopniowo
ewoluowałoodkategoriistatycznejpokategoriędynamiczną,wktórejdefinio-
wanojąjakostanpowstającywokresierozwojowym(do18rokużycia)wwyni-
kuzłożonychinterakcjimiędzybiologicznymi,psychologicznymiispołecznymi
determinantami(m.in.Kościelska2000;Dykcik2001).Wświetlewspółczesnych
poglądówupośledzenieumysłowejestkategoriądynamiczną,stwarzającąszansę
rozwoju,stądmożeulegaćzmianomtakilorazinteligencji,jakiwskaźnikprzysto-
sowaniaspołecznego.
Definicjamusiuwzględniaćdynamikęrozwojupsychofizycznego,wktórymwystę-
pujązłożoneinterakcjemiędzyopóźnieniemdojrzewania,rozwojemaniekiedyna-
wetregresem.Stankonkretnegoczłowiekajestoczywiściewypadkowątychwszyst-
kichelementów(Minczakiewicz1997:157).
Terminupośledzenieumysłowezastąpionyzostałobecnieterminemniepełno-
sprawnośćintelektualna.Przyjęto,żeterminupośledzeniemaznaczenienegatywne,
aniepełnosprawnośćintelektualnajestokreśleniemnieprzesądzającymocharak-
terzeiprzyczyniezaburzenia,codajenadziejęnalepszerokowania(Nęcka2003).
JednakżeTowarzystwodoBadańNaukowychnadNiepełnosprawnościąIntelek-
tualną(InternationalAssociationfortheScientificStudyofIntellectualDisabili-
ties-IASSID)dogrupyzintelektualnąniepełnosprawnościązalicza,obokosób
zupośledzeniemumysłowym(ang.mentalretardation),takżeosobyzzaburzeniami
rozwojowymi(ang.relateddevelopmentaldisabilities).Wydajesięzatem,żetermin
niepełnosprawnośćintelektualnaobejmujeszerszykrągzaburzeńijestterminem
mniejprecyzyjnym.Termintenciąglejestteżjednymzwielustosowanychnaozna-
czenietejformyzaburzeń.Wroku2007WHO,napodstawiedanychzebranychze
147krajów,podała,żerównoleglestosowanesąterminy:
-mentalretardation(najczęściejstosowanyw76%objętychbadaniempaństw),
-intellectualdisability(wykorzystywanyw57%państw),
-mentalhandicap/disability(notowanywokoło40%krajów),
