Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Internetjakoencyklopedia
13
Szerokie,aprzytymwkontekściekomunikacjiujęterozumienieznaku,nadajetak-
żeinneznaczeniesemiotyce.Skorojestnaukązajmującąsiękomunikacją,musibyć
nietylkoteoretycznąanalizą,leczjesttakżeciągłąpraktykąkomunikacji
13.Komunika-
cjazaśjestobecna,jestpodstawowymwymiaremkultury.Skorozaśwkomunikacji
używanesąznaki,tokażdyfaktkulturowy–zjawiskoobecnewkulturze–możebyć
traktowanyjakosystemznaków.Semiotyka,analizującznaczenietychżeznaków,staje
sięrównieżfilozofiąkultury.Inaczejmożnapowiedzieć,żekulturajestodczytywana
wperspektywiesemiotycznej
14.
2.Semiozanieograniczonajakomodelkultury
Skorokulturajestrozumianajakoproceskomunikowaniazapomocąznaków,toza-
sadniczymzadaniemrefleksjinadkulturą,któremarealizowaćsemiotykapodstawowa
(semioticagenerale),jestanalizasemiozy,czyliprocesunadawaniaznaczeńznakom
iichinterpretowania.Procestendokonujesięwramachkomunikacji.Rozumienie
semiozynawiązujewdziełachEcoprzedewszystkimdoCharlesaPeirce’a,aprzez
niegotakżedoKanta
15.DlaPeirce’aidlaEcosemiozajestnieograniczona(semiosi
illimitata).Oznaczatoprzedewszystkimciągłośćprocesuzmianyznaczeniaznaków,
którewkomunikacjiciąglesąnanowoodczytywane,ichsens–znaczenie–sięzmie-
nia.Analizasemiozymawięcwyraźniepragmatyczny,peirceańskicharakter.Znajduje
onwyrazwstwierdzeniuEco:„Semiozawyjaśniasiebiesamą”(Lasemiosisispiega
dasola)
16.Sformułowanietoświadczyoprzyjęciuperspektywypragmatycznej
wrefleksjinadsemiozą.Dominacjaujęciapragmatycznegosprawia,żerozważanianad
interpretacjąznakukoncentrująsięnaodczytaniuichsensu,nakonotacji,pozostawia-
jącrefleksjenaddenotacją,którajestwkroczeniemwobszarsemantyki,nadrugim
planie.
JednakżeEco,choćwTrattatodisemioticageneraleopisałkomunikacjęoraz
przedstawiłspójnąkoncepcjęinterpretacji,towkolejnychksiążkachzzakresusemio-
tykimodyfikowałwłasnepoglądy.Wszystkiezmianysąwszakżejedynieinnymrozło-
żeniemakcentów,przyczymzałożeniaipodstawowekierunkipozostająniezmienne.
Ecosampodkreśla,żeciąglepróbujełączyćelementystrukturalizmuorazpragmaty-
zmu,przydużymwpływiefrancuskiejsemiotyki–semiologii.Gdybytewpływywy-
13NS,s.417;T,s.19n.
14T,s.42n.;U.Volli,Ilcampoelasoglia.Riflessionesulledefinizionideglioggettidellasemiotica
nell’operadiUmbertoEco[w:]P.Magliiinni(red.),Semiotica:storia,teoria,interpretazione.Saggi
intornoaUmbertoEco,Milano1992,s.78–86.
15Por.U.Eco,Lectorinfabula,Milano1994,s.27–50.WpływPeirce’anaEcomógłbystanowić
przedmiotosobnegostudium,wtymtekściemożeonbyćjedyniezasygnalizowany.Por.G.Proni,
L’influenzadiPeircesullateoriadell’interpretazionediUmbertoEco[w:]P.Magliiinni(red.),Semiotica:
storia,s.89–96.
16T,s.104.
