Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KonfliktybiskupawłocławskiegoMaciejazGołańczy
23
MarekDanielKowalski
5
,PiotrNitecki
6
,PiotrNowakowski
7
czyTomaszNo-
wicki
8
.
ZdaniemJanaDługoszaspórbiskupawłocławskiegoGerwardazzakonem
krzyżackimmiałswojepoczątkiw1314roku.WedługJanuszaBieniakapocząt-
kiemkonfliktubył1317rok9.Gerwardbyłskonfliktowanyzzakonemzwielupo-
wodów.JednązprzyczynbyłspóroobsadękościołaNMPwŚwieciu,wktórym
interweniowałpapieżJanXXII10.Kolejnąbyłoobsadzanieprzezzakonurzędów
kościelnychnaPomorzubezporozumieniazGerwardem.Zakonponadtoode-
brałbiskupowiwłocławskiemuprawadouzyskiwaniadochodówzziempomor-
skich11.BiskupGerwardzmagałsięzzakonemkrzyżackimrównieżwkwestii
opłatdziesięcinyzpomorskiejczęścibiskupstwawłocławskiegoiprawapatrona-
tu12.MaksymilianGrzegorzbyłzdania,żerelacjepomiędzyzakonemabiskupem
Gerwardemodsamegopoczątkuniebyłytakwrogie13.
ProblemyzzakonemkrzyżackimMaciejprzejąłwrazzurzędembiskupa
włocławskiego.Świadkowiewzeznaniachzprocesówpolsko-krzyżackichtwier-
dzili,żebiskupMaciejuzyskiwałdochodyzarchidiakonatupomorskiego14.Spory
MaciejaPałukizzakonemkrzyżackimbyłycorazpoważniejsze.Biskuprzucałna
zakonklątwykościelneiogłaszałkary,którewzględemKrzyżakówwystosowali
nuncjuszepapiescy,wydanezabrakwpłatzaświętopietrzeidziesięcinę15.Zda-
niemNiteckiegostosunekMaciejadozakonukrzyżackiegobyłwrogi16.Marian
Biskupuznał,żebiskupMaciejbyłwnapiętychrelacjachzKrzyżakamizpowodu
konfliktuodziesięcinę17.Kościółbyłprzeciwnywprowadzeniuwarchidiakona-
5M.D.Kowalski,PrałaciikanonicykrakowskiejkapitułykatedralnejodpontyfkatubiskupaNan-
keradośmiercibiskupaZawiszyzKurozwęk(1320-1382),Kraków1996,s.200.
6P
.Nitecki,BiskupiKościoławPolscewlatach965-1999,słownikbiografczny,Warszawa2000,
s.272.
7P
.Nowakowski,Katedrawłocławska,Włocławek1991,s.27.
8T.Nowicki,MaciejzGołańczy,[w:]Encyklopediakatolicka,t.11,Lublin2006,s.707.
9J.Bieniak,GerwardzOstrowaherbuLaska(około1260-1323),biskupkujawski,[w:]Ludzie
pomorskiegośredniowiecza...,op.cit.,s.49.
10J.Karwasińska,Sąsiedztwokujawsko-krzyżackie1235-1343,Warszawa1927,s.142-143;S.Za-
jączkowski,PolskaazakonkrzyżackiwostatnichlatachWładysławaŁokietka,Lwów1929,s.11;
M.Grzegorz,PomorzeGdańskiepodrządamizakonukrzyżackiegowlatach1308-1466,Bydgoszcz
1997,s.105-106;M.Maciejowski,Orientacjepolitycznebiskupówmetropoliignieźnieńskiej1283-
1320,Kraków2007,s.331-333.
11J.Karwasińska,op.cit.,s.142-143.
12K.Górski,PaństwokrzyżackiewPrusach,Gdańsk-Bydgoszcz1946,s.88;E.Długopolski,
WładysławŁokieteknatleswoichczasów,Kraków2009,s.233,305.
13M.Grzegorz,op.cit.,s.105.
14H.Chłopocka,TradycjaoPomorzuGdańskimwzeznaniachświadkównaprocesachpolsko-
-krzyżackichwXIViXVw.,nRocznikiHistoryczne”1959,R.25,z.1,s.114.
15J.Bieniak,Maciej,[w:]PSB,s.16;idem,Maciej,[w:]Słownik…,op.cit.,s.134.
16P
.Nitecki,op.cit.,s.272.
17M.Biskup,WojnyPolskizZakonemkrzyżackim(1308-1521),Gdańsk1993,s.20.