Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdzIAł1
PowstanieKonstantynopolaijegodzieje
odIVdopoczątkuVIIw.
PawełFilipczak,MałgorzataB.Leszka,MirosławJ.Leszka,TeresaWolińska
1.1.Miastonasiedmiuwzgórzach.Topografia
iśrodowiskonaturalneKonstantynopolawzarysie
PawełFilipczak
„Życieniemożebyćażtakstraszne”,myślęczasem.
WkońcuczłowiekzawszemożeprzecieżpójśćnadBosfor1.
JesieniąiwiosnąnadStambułemwidaćbociany.Unosząsięnamasachciep-
łegopowietrza,poczymlotemślizgowymprzelatująponaddachamimiasta.
Niektóreszybująznaczniewyżejidobrzewidząrozciągającysiępodnimi
krajobraz–wąskąnitkęBosforuwijącąsięmiędzywzgórzamiEuropyiAzji,
łączącądwieszaraweplamy–morzeMarmara,nazwanewstarożytnościPro-
pontydą,orazMorzeCzarne,zwanewówczasMorzemGościnnym.Wpobli-
żumiejsca,wktórymwodyBosforumieszająsięzmorzemMarmara,widzą
jeszczejednąkrętąnićwyraźniewcinającąsięwgłąblądu–zatokęZłotyRóg.
Tamnatomiast,gdzieZłotyRógłączysięzBosforem,dostrzegąrozległycy-
pelzpłaskimiwybrzuszeniami.Towzgórza,naktórychzałożononiegdyś
Byzantion,apóźniejKonstantynopol2.
Krajobraztenpowstałwwynikuprocesówzachodzącychgłębokopodzie-
miąalbowskutekgwałtownychprzemiannajejpowierzchni.KorytoBosforu
zostałowyżłobioneprzezwodyMorzaŚródziemnego,którewystąpiłyzbrze-
gówwskutektopnienialodowców.Uderzeniefalimorskiejbyłopotężne
–wedługwspółczesnychszacunkówstrumieńrzeźbiłdolinęBosforuzsiłą
1Cytatpochodzizksiążkitureckiegonoblisty,rodowitegostambułczyka,OrhanaPamuka
Stambuł.Wspomnieniaimiasto,tłum.A.Polot,Kraków2008,s.84.
2NatematmigracjiptakównadBosforempor.R.Porter,I.Willis,TheAutumnMigrationof
SoaringBirdsattheBosphorus,„Ibis.TheInternationalJournalofAvianScience”1968,t.110,
s.520–536orazJ.R.Colmann,J.P
.Croxall,SpringMigrationattheBosphorus,„Ibis.TheInternatio-
nalJournalofAvianScience”1967,t.109,s.359–372.Wśródwielugatunkówptakówprzelatu-
jącychnadBosforemdominująbocianybiałe(Ciconiaciconia).
