Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Genezaiewolucjaustawodawstwakonstytucyjnego(ArturŁawniczak)
37
konstytucyjnościprzepisówprocedurykarnejdającychmożliwośćwniesieniakasacji
odumorzeniasprawy(zpowoduaktułaskiwobecnieprawomocnieskazanych)na
niekorzyśćbyłychfunkcjonariuszywymienionychwpostanowieniuPrezydentaRP
.
TrzonargumentacjiodwracakierunekwykładniSąduNajwyższego,sugerując,żewa-
runkidojściaczynnościkonwencjonalnejPrezydentaRPdoskutkuniepodlegająocenie
władzysądowniczej.StanowiskoTrybunałuKonstytucyjnegostwarzalicznezagrożenia,
doktórychnależyimmunizowanienadużyćwładzywskutekograniczeniawymiaruspra-
wiedliwości,ochronaosóbnuznanychzaniegodne”mandatuprzedstawicielskiego(zob.
art.99ust.3KonstytucjiRP),aleprzedewszystkimistotneutrudnienieochronysądowej
osobompokrzywdzonymtakądziałalnością.Takiedziałanieograniczateżnp.wolność
badańnaukowychlubprawokrytykipodadresemfunkcjonariuszypaństwa,gdyżci
mogąprzewrotnietwierdzić,żenieistniejeprawomocneorzeczeniestwierdzająceich
winę.Zwróćmyuwagę,żeopisanymechanizmredukowaniarozliczalnościaparatuwła-
dzynieodbywasięwdrodzeustawyozmianieKonstytucjiRP(np.zwiększającejtreść
prawałaskikosztemprawadosądu),leczpoprzezzmianęjejwykładniwzmocnionej
przymiotemostateczności(zob.art.190ust.1KonstytucjiRP).Niebyłabyonamożliwa,
gdybynieskrajneupolitycznienieprocesuwyborusędziówTrybunałuKonstytucyjnego
w2015r.przezSejmVIIIkadencjiprzyjednoczesnymnasileniupraktykipowoływania
natestanowiskaosóbniedającychrękojminiezawisłościsędziowskiejlubszczególnej
wiedzyprawniczej.Tenprzykładuczynas,żewspółczesnerozumieniekonstytucjona-
lizmujestsumąprawaipraktykikonstytucyjnejpaństwdemokratycznych,złożoność
mechanizmówdemokracjiorazzrośniętejzniąpraworządnościnieułatwiająszybkiej
ocenyzagrożeń.Zakłóceniaujawniająsięstopniowo,niekoniecznienapierwszyrzut
oka,więcprzeciwdziałanieerozjikonstytucjonalizmuwymagastałejobserwacjioraz
umiejętnościantycypacjiprawakonstytucyjnegowdziałaniu.
2.Genezaiewolucjaustawodawstwakonstytucyjnego
(ArturŁawniczak)
2.1.Powstawaniepolskiegoustawodawstwakonstytucyjnego
Konstytucyjnośćmożnarozumiećjakosformalizowaniepaństwowychstruk-
tur,azatemichinstytucjonalizację,orazmającejurydycznywymiarpoczyna-
niaogólnopaństwowychwładz,nakierowanenautrzymanie,ergostabilizacjęustroju
politycznegolubteżjegozmianę.Działaniateskutkująpojawianiemsięwyrażających
zasadyustrojowekolejnychprawnopaństwowychdokumentów.Wnowszychczasach
nazywaneonekonstytucjami,azatemichpoprzednikimożemynazwaćprekonsty-
tucjami.
SensulargowprzypadkuPolskizapierwsząznichmożemyuznaćDagomeiudex.
ZtreściowegopochodzącegozkońcaXw.inaznaczonegowładcząoficjalnością