Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pojęcieiklasyfkacjakonstytucji(MichałBernaczyk)
51
(przyzastrzeżeniunajwyższejmocyprawnej)przecinałospórograniceprawakon-
stytucyjnego(wznaczeniuformalnym),leczbudziłoopórprzeduznaniemzamaterię
konstytucjizagadnieńumieszczonychwniejpodwpływemdoraźnejpotrzebypoli-
tycznej,uzyskaniapoparciawreferendumkonstytucyjnymlubnaciskugrupinteresu.
KonstytucjaRPrównieżzawierapostanowienia,którychobecnośćpozostajedyskusyjna,
adlaniektórychwręczzbyteczna.Takiezarzutyformułowanojużwtrakciepracustrojo-
dawczych,np.podadresemart.17ust.1KonstytucjiRP,określającpotrzebękonstytucjo-
nalizacjisamorządówzawodowychnwchodzeniemwobszarfikcji”.Obecnyart.75Konsty-
tucjiRP-pousunięciupierwotnejpropozycjiwpostacinprawadomieszkania”-nazwano
wKomisjiKonstytucyjnejZgromadzeniaNarodowegonmętnąnormą”.Artykuł76Kon-
stytucjiRPjesttakogólny,żeniepozwalanaodkodowaniechociażbyzrębówprzesłanek
ochrony,więczaliczanienp.ochronykonsumentów,użytkownikówinajemcówdoprawa
konstytucyjnegolubupatrywaniewart.76prawadonbyciapoinformowanym”jestoczywi-
stymbłędem(zob.pktIII.18wyrokuTKz21.04.2004r.,K33/03,OTK-A2004/4,poz.31).Są
tozagadnienianależącedoprawaadministracyjnego(publicznegoprawagospodarczego),
aKonstytucjanakazujeustawodawcyjedynieaktywnośćwobszarzeprawakonkurencji,
bezokreśleniajejstopnia.
Wtejkrytycełatwojednakzapomnieć,żeuchwaleniekonstytucjijestefektempro-
cesupolitycznegokatalizującegozbiorowedoświadczeniazagrożeńegzystencjalnych
(np.przezwyciężanieskutkówkatastrofyczarnobylskiejwart.16KonstytucjiUkrainy
z1996r.)ikompromisypodszytewyraźnymipodziałamiświatopoglądowymi(np.re-
zygnacjazochronyżycialudzkiegoodpoczęciawart.38KonstytucjiRP).Wefekcie
wszystkiekonstytucjeopartenasamostanowieniuzbiorowegopodmiotusuwerenno-
ścistająsięwypadkowąszczególnejformyitreści,amateriaprawakonstytucyjnego
stopniowosięposzerza,ewoluującwrazzpojmowaniemkonstytucji.Przyjrzyjmysię
zatemcentralnemupojęciunaukiprawakonstytucyjnegoigenezietowarzyszącejmu
klasyfikacji.
Wdoktrynieprawakonstytucyjnegokonstytucjędefiniujesięjakoaktprawny
onajwyższejmocyprawnejwpaństwie,czegokonsekwencjąjestszczególny
trybuchwalaniazmianorazwyodrębnieniewformiejednegobądźkilkuaktówpod
nazwaunikalnądladanegosystemu,zawierającyszczególnątreść(tzw.triadękon-
stytucyjną,czylizasadynaczelneustrojupolitycznegoispołeczno-gospodarczego,
organizacjęikompetencjenaczelnychorganówpaństwa,katalogprawiobowiązków
jednostki).Podkreślmy,żetakzwerbalizowanydefiniensbędziestanowićpodstawędo
przeprowadzeniaklasyfikacjitychszczególnychaktówprawnych.Jestonuniwersalny
iodnosisięzarównodokonstytucjiIslamskiejRepublikiIranu,USA,IzraelaczyPolski.
Wprzeciwieństwiedoomówionegojużpojęciankonstytucjonalizm”
,nkonstytucja”nie
imputujepreferencjidlaokreślonegoustrojupolitycznego,społeczno-gospodarczegoani
