Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
31
Podokonaniuencyklopedycznegoprzeglądunaukiadministracjiprzecho-
dziłKumanieckidoanalizyporównawczejustrojówpaństweuropejskich.
Wyróżniłdwagłównetypyustrojoweopartenakryteriumsamodzielności
iautonomiiwładzsamorządowychwzględemwładzycentralnej.Wedługtej
typologiipodzieliłustrojepaństweuropejskich,zaliczającdogrupypierwszej
oznaczącejrolisamorząduizdecentralizowanymmodeluwładzydwa:prze-
dewszystkimAnglię,atakżeWęgry.Uznał,żepozostałepaństwaeuropejskie
przynależądogrupydrugiej,realizującwmniejszymlubwiększymstopniu
koncepcjęwładzyscentralizowanej,wktórejsamorządodgrywarolępomoc-
niczą15.
Jakowzorcowypodawałangielskimodelsamorządności(self-govern-
ment)mieszczącywsobiezakrespojęciowydziałalnościsamorządowej,ale
takżedziałalnośćspołecznościlokalnychwwymiarzeogólnopaństwowym.
PokazywałKumaniecki,żesamorządyangielskiewróżnychmiejscachbyły
niezwykleróżnorodnepodwzględemorganizacji,realizowanychzadańiza-
kresukompetencji.Wyjaśniał,jakstaranosięujednolicićtensystempoprzez
powołanieosobnegoMinisterstwaZarząduLokalnego(LocalGovernment
Board),któregozadaniembyłowłaśniewprowadzenieogólnychnormidy-
rektywwzakresierozwiązańdziałalnościsamorządowej.Opisywałsposoby
subwencjonowaniajednosteksamorządowychprzezpaństwowzamianza
spełnienielicznychwymogów,comiałoprowadzićwłaśniedoujednolicenia
tegosystemuwładzylokalnej16.
Wpołowielat20.cyklicznewykładynatematAngliirozpocząłRoman
Dyboski,stanowiłyonepodstawoweźródłowiedzynatematAngliidlawielu
pokoleństudentówszkoły.Wykłady,któreDyboski;prowadziłdowybuchu
IIwojnyświatowej,uzupełniałyprzedmiotyzwiązaneztematykąbrytyjską
prowadzoneprzezMaciejaStarzewskiego,MarianaJedlickiegoiKonstan-
tegoGrzybowskiego,tworzącrazemwielowymiarowyobrazanglosaskiego
modelupolityczno-prawnego.Każdyzautorówpokazywałtęproblematy-
kęzinnegopunktuwidzenia,opartegonainnejmetodologii.Dyboskiwy-
korzystywałwarsztathistorykadoopisubieżącychwydarzeńpolitycznych
(odpoczątkuXXw.)orazangielskiejpolitykiwewnętrznejizagranicznej,
któraobejmowałarównieżcharakterystykęgłównychaktorówscenypo-
litycznej-mężówstanuipolityków.Starzewskiskupiałsięnapokazaniu
ustrojupolitycznegokoloniibrytyjskich.GrzybowskipokazywałImperium
Brytyjskiejakomocarstwokolonialneiuczestnikageostrategicznejpolityki
wskaliświatowej.Wsposóbnajbardziejzbliżonydowspółczesnegopolito-
15
K.W
.Kumaniecki,Ustrójadministracyjnypaństwzachodnichwedługwykładówprof.dr.
KazimierzaKumanieckiegozebrałiułożyłMarianJedlicki,nakłademKołaUczniówiAbsol-
wentówSNP
16
Ibidem,s.138,142.
,Kraków1922,s.137-138.
