Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
ideologiapartiiwładzy,któraustaladlacałegospołeczeństwaostatecznykształt
szkolnictwaisposobywdrażaniadecyzjicentrumpolitycznegowładzy.
Wspomnianysocjologpisałwprostowykluczeniuprzezrządzącychwokre-
siePRLnaukpedagogicznychzracjonalnego,podyktowanegonaukąformu-
łowanianaczelnychcelówkształceniaiwychowania,gdyżotymdecydowała
partiarządząca.
Takiezasadyjak:partyjnośćpedagogiki,służebnejrolikształceniawobecpotrzebgospodarki
narodowej,wyższościmoralnejinteresupublicznegonadinteresemindywidualnym,zasadaega-
litaryzmu,monizmuświatopoglądowegoszkoły,jednolitościorganizacyjnejiprogramowejszkół
tegosamegoszczeblaitypu,monopolupaństwanazakładanie,utrzymywanieiprogramowanie
szkółitd.,wyznaczałyowenietykalneramyideologiczne,którekażdybadacziprojektodawcazmian
musiałbraćpoduwagęjako„conditiosinequanon”prawidłowoustawionegobadaniaiprawidłowej
interpretacjiichwyników(tamże,s.12).
Sytuacjawtymwzględzienieuległazmianie.Nadaltocentrumwładzypań-
stwowej,wtymresortuedukacji,rozstrzygaokierunkukształceniaiwychowania
napodstawiemonistycznejideologiiwłasnegośrodowiskapolitycznego.
Wśródzadaństawianychnaucezajmującejsiępolitykąoświatowąjest
diagnozowanieczynnikówwarunkującychfunkcjonowaniesystemuoświatowo-
-wychowawczego,jegorozwój,zakreszachodzącychwnimzmian,strategie
ichprojektowaniaiwdrażania,anatejpodstawiekonstruowanietakżemodeli
teoretycznychpodstawdlarozumieniaiprowadzeniapraktycznejdziałalności
politycznej.JakpisałM.Pęcherskiważnym
[ł]działempolitykioświatowejjakonaukipraceteoretycznezdziedzinyplanowania
iprognozowaniaoświatowego,azwłaszczaopracowaniemetodologiiplanowaniaoświatowego.
„Diagnozyiprognozystająsiępodstawąpolitykioświatowej.Dziękinimpolitykaoświatowa
wyzwalasięodnaciskukonserwatywnychnawykówujmowaniazjawiskoświatowychiuzyskuje
racjonalną,nowoczesnąorientację”(Pęcherski1975,s.19)
Wartodostrzec,żeztakrozumianąpolitykąoświatowąrozstałasiępol-
skapedagogikawrazzprzełomemustrojowymwwynikuurazu,jakiegodoznali
Polacypokilkudziesięcioletniejpolitycetotalitarnej,monistycznejiindoktryna-
cyjnejwładzPRL,którepotraktowałysystemszkolnyjakonarzędziedozmiany
światopoglądowej,gospodarczejikulturowejpolskiegospołeczeństwa.Instru-
mentalneiideologiczniemonistycznesprawowaniewładzyoświatowejwarunko-
wałobezwzględnepodporządkowaniesięjejterenowymwładzomoświatowym
orazwszystkimorganizacjompolitycznym,społecznyminawetgospodarczym,
któremiaływswoichzałożeniachkształcenieiwychowywaniemłodychpokoleń.
Politykaedukacyjnapaństwaniecieszysięwewspółczesnejsocjologii
edukacjiszczególnymzainteresowaniem.Wnajnowszejrozprawieztejdyscy-
plinynauksocjologicznychedukacjazostałazredukowanadoprocesówmezo-
społecznych,awięcprzebiegającychwewnątrzinstytucji.Jakpiszesocjolog
PiotrMikiewicz:„Edukacjębędziemytraktowaćjakoelementinstytucjonalnej
płaszczyznywychowania,czyliplanową,celowądziałalnośćzorientowanąna