Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
określoneefektyprzyużyciuspecyfcznych,formalnychnarzędzi”(Mikiewicz
2016,s.11).PiotrMikiewiczłączyedukacjęzsytuowaniemjejwróżnychukła-
dachspołecznych,alenieuwzględniawnichwpływówmakropolitycznych.Bar-
dziejinteresujegorolaedukacjiwspołeczeństwie,wtymtakżefunkcjeszkoły
imożliwośćwykorzystaniawiedzysocjologicznejdorozwiązywaniaproblemów
edukacyjnych,alezpominięciemtego,cowistociewarunkujeprzebiegproce-
sówsocjalizacyjnychiedukacyjnychwszkołachorazpozaszkolnychsystemach
oświatowych.
Socjologpiszewprawdzieoinstytucjachedukacyjnychjakoelemencie
szerszegoukładuspołecznego,alepomijawnimnajistotniejszy,którygene-
rujeprocesystratyfkacyjne,warunkuje(dys)funkcjonalnośćinstytucjiszkol-
nychlubpozaszkolnych,prowadziwukrytydlaspołeczeństwasposóbdo
zróżnicowaniaformjednostkowychkapitałówwobszarzeedukacji.Toniesys-
temszkolnywytwarzacałyszeregmechanizmówselekcyjnych,alepolityka
oświatowa,sposóbsprawowaniaprzezpolitykówwładzynadtymsystemem.
Toonidecydująotym,jakjestzbudowanyustrójszkolny,ilemaprogów,jak
wyglądająwnimścieżkikształceniaorazjakorganizowanejestprzechodze-
nieabsolwentówedukacjidopracyzawodowej.Socjologpomijazupełnie
odpowiedźnapytanie,wjakimstopniuizakresiewładzepaństwowewraz
zcentralnymnadzorcąpedagogicznymorazprzypomocyjakichśrodków,
uruchamiającjakiemechanizmyiprocesy,wyznaczawszystkimsegmentom
edukacjinietylkoceleitreścikształcenia,ocenianieiewaluacjępodmiotów
kształcenia,aletakżewarunkifunkcjonowaniaplacówekedukacyjnychjako
instytucjipublicznych.
PolitykaedukacyjnawiążesiędlaP.Mikiewiczazmechanizmamistymulu-
jącymirozwójedukacjiwwysokorozwiniętychkrajachliberalnejdemokracji,
chociażichwprostniedemistyfkuje.PrzywołujezaDavidemF.Labareetrzy
główneceledziałaniasystemuedukacyjnego,gdziepierwszyznich,jakimjest
orientacjaprocesukształceniana„demokratycznąrówność”,„produkowanie
podmiotowychobywateli”jakoodpowiadającypolitycznemuwymiarowifunkcjo-
nowaniaspołeczeństwimający„[ł]działaćnapotrzebyefektywnościsystemu
państwowego”(tamże,s.43).Tyletylko,żetaperspektywadotyczypaństw,
wktórychedukacjatraktowanajestifnansowanajakodobrowspólne,anie
narzędziedosprawowaniawładzynadspołeczeństwem.„Edukacjajakodobro
publicznejestnarzędzieminwestycjiwwykształcenieobywateliijakośćpra-
cowników,cosłużycałemuspołeczeństwu”(tamże).Niedostrzegasięzatem
koniecznościuwzględnieniawpolityceedukacyjnejtakżejejmakropolitycznego
wymiaru,któryniemanicwspólnegozkształtowaniemspołeczeństwaobywa-
telskiegoipogłębianiazjejudziałemkapitałuspołecznegodladobrawspólnego
czykreowaniajakiejśwspólnoty.
TakżerządzącywPolsceodlatunikająanaliziodniesieńwpolityce
oświatowejdorozpadającychsięstrukturiinstytucji,„[ł]którenadającharak-
teristanowiąoparcieświata,jakimgodotądznaliśmy:rynkikapitalistyczne,
normycywilizacyjne,autonomicznejednostki,formyglobalnejwspółpracy
