Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Kontrolarealizacjizobowiązańpodatkowych-zagadnieniaogólne
opieraćnasiledziałaniawgrupie.Wiązałosiętozrealizacjącelówprzez
grupęjednostek.Cowięcej,skorozbiorowośćmiałaefektywniejzarządzać
realizacjącelów,tonaturalnejest,żemogłaosiągnąćtogłówniepoprzez
podziałcelówmiędzyjednostkiwchodzącewjejskład.Zrodziłasiękategoria
zadań,awramachichwypełnianiakategoriaspecjalizacji.Wpisywałosię
towpierwszeformyorganizacjiżycialudziwgrupie.Wartoprzytymza-
uważyć,żechoćjednostkiwpewnymstopniumusiałyzrezygnowaćzeswych
naturalnychwolności,tojednaknieznikałyone,alepozostawałydalej
wprzestrzeniwładaniajednostek,tyleżefunkcjonującychjużterazwgru-
pie20.Natymgrunciedoszłodozawiązywaniasięczegoś,comoglibyśmy
dziśnazwaćstosunkiemprawnym,składającymsięzobowiązkuprawnego
iuprawnienia.Sprzężenie,jakiemiędzynimizachodzi,opierasięnatym,
żekażdyobowiązekwiążesięzczyimśuprawnieniem21.Jednostkimiały
prawooczekiwaćzestronygrupyzaspokajaniawspólnychdlanichwszystkich
indywidualnychpotrzeb,dlaktórychsiępołączyły,alejednocześniespoczy-
wałnanichobowiązekwypełnianiazadań,jakiebyłyelementemkoniecznym
dotego,bygrupamogłapodołaćstojącymprzedniąwyzwaniom.Wyobra-
żającsobiepoczątkowystantowarzyszącyzawieraniuumowyspołecznej,
charakteryzującysiębrakiemkonkretnegopodmiotuuosabiającegointeres
jednostekjakogrupy,możnazauważyć,żepoczątkowooczekiwaniaiobo-
wiązkiwobecgrupymusiałyprzyjmowaćpostaćoczekiwańiobowiązków
jednostekwobecsiebiesamych22.
Kategoriauprawnieńiobowiązkóworazsposoburozmieszczeniatychdru-
gichwramachgrupystanowiławarstwęregułgryustalonychwdrodze
umowyspołecznej.Stanempożądanymprzezsygnatariuszyumowyznatury
rzeczymusiałobyćcośwrodzajusprawiedliwościproceduralnejwjejczystej
formie.Ustanawiamyregułygryiichprzestrzegamy.Jeśliwszyscystosują
teregułyinieoszukują,towynikjestsprawiedliwy23.Oczywiściecelembyło
tutajcośbardziejdoniosłegoniżtylkosprawiedliwośćsamawsobie.Prze-
20J.J.Rousseaupisałocywilizowaniuswychnaturalnychwolnościprzezichoddaniepozostałym
członkomspołeczności,anastępnieichotrzymaniewpostaciprawcywilnych;zob.J.Justyński,
Historiadoktryn...,s.234.
21E.Kustra,Wstępdonaukopaństwieiprawie,Toruń2000,s.179-181.
22Każdywobeckażdego.Każdystajesięswoimdłużnikiemiwierzycielemjednocześnie.
23E.Kustra,Wstępdonauk...,s.141.
22
